Atatürk Üniversitesi Toplumsal Araştırmalar ve Uygulama Merkezi ilginç bir araştırmaya imza attı:
Erzurumajans-Atatürk Üniversitesi Toplumsal Araştırmalar ve Uygulama Merkezi ilginç
bir araştırmaya imza attı: ‘Suç ve Nedenleri Üzerine Sosyal bir
Araştırma’
Kültür Merkezi’nde düzenlenen programda araştırmanın
sonuçları kamuoyuyla paylaşıldı. Proje Yöneticisi Doç. Dr. Yıldız
Akpolat, yaptığı açış konuşmasında, çalışmanın, Erzurum Ceza ve
Tutukevi’nde bulunun mahkum ve tutuklular üzerinde yapıldığını söyledi.
Araştırma konusunun Erzurum ili özelinde suç ve nedenleri arasındaki
ilişkiyi ortaya koymak olduğunu ifade eden Akpolat, “Araştırmanın amacı
ise, Türkiye’de giderek artan suç işleme oranının Erzurum baz alınarak,
kişileri suça iten nedenleri araştırarak çözüm önerilerinde bulunulması
ve suç oranlarının azalmasına katkı sağlamaktır” dedi.
Araştırmadan
çıkan bazı sonuçlar: Erzurum Ceza ve Tutukevi’nde çalışmaya konu olan
mahkumların yüzde 88,7’si erkek,yüzde 8,6 ise kadın. Mahkumların yüzde
32,5 oranı 25-34 yaş arası. Örneklemin yüzde 31,2’si daha önce cezaevine
girmeye neden olan suç türünün mala karşı işlenen suç olduğunu ifade
etmiş. Örneklemin cezaevine girmelerine neden olan suç türü en fazla
yüzde 41,9 ile topluma karşı işlenen suç oluşturuyor. Mahkumların yüzde
87,1 T.C. vatandaşı. Yüzde 46,5 Hanefi, yüzde 41,4 Şafi. Yüzde 50,3’ü
Kürt ve Zaza. Yüzde 36,6 oranında ilkokul mezunu. Yüzde 63,2’si
eğitimini yarıda bırakmış.Yüzde 29’unun ailesi boşanmış. Yüzde 54,3 ‘ü
evli. Yüzde 40,9’u bekâr. Yüzde 45,4’ü yedi ve daha fazla kardeşe sahip.
Yüzde 42,2 oran ile ilçe merkezi doğumlu. Yüzde 17,5’i köy doğumlu ve
yüzde 34,1’i ise daha önce cezaevine girmiş insanlardan oluşuyor.
“Örneklemin yüzde 53,2’sinin en fazla Erzurum dışında suç işlediği
görülürken,yüzde 46’sının işlenen suçu Erzurum ilinde gerçekleştirdiği
görülmektedir” diyen Akpolat, şunları kaydetti:
“Örneklemin yüzde
34,4’ü cezaevine girmeden önce serbest meslekte çalıştığını
belirtmiştir. Yüzde 32,5’i ise herhangi bir iş kolunda çalışmadığını
belirtmiştir. Örneklemin en fazla yüzde 51,9 ile sigaraya karşı bir
alışkanlığı olduğu,yüzde 15,1’inin ise alkol, sigara, uyuşturucu gibi
maddelerden herhangi ikisine karşı alışkanlığı olduğu görülmektedir.
Birden fazla defa cezaevine girenlerin cezaevinden çıktıktan sonra
yaşadıkları sıkıntılar en fazla yüzde 28,3 ile sosyal uyum problemi
iken; cezaevinden çıktıktan sonra herhangi bir sorun yaşamayarak çevreye
sosyal uyum sağlayanların oranı ise yüzde 25,2’dir. Yüzde 53,2’si sivil
hayatta yaşadıkları sıkıntıların kendilerini tekrar suça itmeyeceğini
belirtmiştir. Suç nedeni olarak ise yüzde 40,3’ü karşı tarafın
başlattığını ifade ederken, yüzde 21,5’i maddi nedenlerin etkisi derken,sosyal çevrenin etkisi diyenler ise yüzde 17,7’dir. Yüzde 62,6’sinin
yaşadığı-doğup büyüdüğü- çevreden memnun. Örneklemin yüzde 47,8’i
işlediği suç hakkında pişmanlık duymaktadır. Suç hakkında kayıtsız
olanlar toplamda yüzde 15,6 oranında iken, suçtan dolayı kendini mutlu
hissedenlerin oranı ise yüzde 2,2’dir. Örneklemin suç eyleminden
etkilenmiş insanlar hakkındaki düşünceleri: Yüzde 25,8’i insanların
mağdur olduğunu, yüzde 19,9 insanların mağdur olmadığını belirtmiştir.
Örneklemin yüzde 43,5’i suç eylemini gerçekleştirirken kayıtsızlık
yaşamıştır. Örneklemin pişmanlık ve korku, endişe gibi durumlar yaşaması
toplam içerisinde yüzde 15,1 oranındadır. Örneklemin yüzde 56,5’i
gerçekleştirdiği eylemin suç olduğunu düşünürken, yüzde 40,9’u
gerçekleştirdiği eylemin suç olduğunu düşünmemektedir. Örneklemin yüzde
35,1 ile üç-beş arası çocuğa sahiptir.”
Daha sonra proje ekibi
Analisti Yasemin Arslantürk, Yüksek Lisans Öğrencileri Ebru Kurdal,
Pınar Laloğlu ve Melek Ertenyü çalışmayla ilgili sunumlarını
gerçekleştirdiler.
