Erzurumajans-Suriye'de muhaliflerin kontrol ettiği son vilayet olan İdlib'de beklenen oldu.
Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Rus savaş uçaklarının İdlib'i 22 günlük suskunluğun ardından yeniden vurmaya başladığını dünyaya duyurdu. Yapılan açıkalamaya göre; Hımeymim askeri üssünden kalkan 3 Rus savaş uçağı şu ana kadar 20 saldırı düzenledi. Ayrıca Hama ilinin kuzeyi de vuruldu.
Rusya, Suriye'deki iç savaşta Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ı destekliyor. Esad karşıtı muhalifler ise İdlib vilayetine sıkışmış durumda.
Suriye İnsan Hakları Gözlem Örgütü'nün verdiği bilgiye göre Rusların İdlib ve civarına düzenlediği hava saldırıları 15 Ağustos'ta sona erdi. Ancak Suriye yanlısı hükümet güçleri İdlib'de muhaliflere karşı hava bombardımanını ve top ateşlerini sürdürdü.
Muhalif kaynak ve Gözlem Örgütü, hava saldırılarının İdlib'in batı kesimindeki Jisr al-Shughour yakınlarında kırsal bölgeye düzenlendiğini ifade etti.
Rusya, Türkiye ve İran liderleri 7 Eylül'de İran'da biraraya gelecekler. Üç ülkenin İdlib'deki durumu görüşmeleri bekleniyor.
KREMLİN'DEN AÇIKLAMA
Operasyonun ardından Kremlin'den ilk açıklama geldi.
Kremlin ABD Başkanı Donald Trump'ın muhaliflerin kontrolündeki İdlib'e taarruzda bulunmayın uyarısını reddederek bölgenin "terörist yuvası" olduğunu belirtti.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, "Suriye'deki bütün durum için çok tehlikeli, negatif olasılıkları hesaba katmadan sadece bazı uyarılar dile getirmek, tamamen kapsayıcı bir yaklaşım değil" dedi.
Peskov ayrıca İdlib'deki militanların varlığının Suriye barış sürecini engellediğini ve Suriye'deki Rus askeri üslerini tehdit ettiğini belirtti.
Peskov'un konferans bağlantısı ile gazetecilere yaptığı açıklamaya göre Rusya, İran ve Türkiye liderlerinin bu hafta Tahran'da biraraya geleceği zirvenin ana gündem maddelerinden biri İdlib çevresindeki durum olacak.
ABD: NOKTA ATIŞ OPERASYONLAR ÖNERİYORUZ
ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford Suriye'nin muhaliflerin kontrolündeki İdlib vilayetine yönelik büyük ölçekli askeri operasyonunun insani felakete neden olacağını ve militanlara karşı daha nokta atışı operasyonlar önerdiklerini belirtti.
Dunford Atina ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada "Büyük ölçekli askeri operasyonlar gerçekleşirse, insani felaketle karşılaşabiliriz ve hepimiz bundan kaçınılmasını isteriz diye düşünüyorum" dedi.
SURİYE ORDUSU HEM HAVADAN HEM KARADAN VURUYOR
Öte yandan bölgeden gelen haberler Suriye ordusunun İdlib'i aralıklarla havadan ve karadan vurduğunu belirtiyor.
Günlerdir dünya nefesinin tutmuş, İdlib'deki olası operasyonu bekliyordu! İran ve Rusya, Esad Rejiimin olası askeri operasyona desteğini açıklamış, Türkiye ve AB ülkeleri olası askeri operasyonun neden olabileceği insanlık dramına karşı endişelerini dile getirmişti.
İLK GÖRÜNTÜLER GELDİ
İRAN: ÇABA SARF EDİLİYOR
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif İran'ın Suriye'nin İdlib vilayetindeki militanları en az can kaybıyla çıkarmak için çaba gösterdiğini belirtti.
Zarif, "İdlib'deki durum hassas...İdlib'den teröristleri en az can kaybıyla çıkarmak için çaba gösteriyoruz" dedi.
BM: SURİYE İÇİN KADER ANI
Birleşmiş Milletler Suriye Temsilcisi Staffan de Mistura bu ay Suriye anayasa komitesinin kurulması hakkında büyük devletlerle yapılacak olan görüşmelerin siyasi süreç için "kader anı" olacağını belirtti.
De Mistura, komitenin kurulmasını ele almak için önümüzdeki hafta ayrı ayrı görüşmeler düzenleyecek. Bu görüşmelerden birine Rusya, Türkiye ve İran katılacak, diğerinde ise ABD ve Suudi Arabistan yer alacak.
Mistura gazetecilere yaptığı açıklamada "uzun ve sarsıcı bir süreç" olmasına izin verilmemesi gerektiğini, ancak 2011 başlayan iç savaştan sonra Suriye'de seçimlerin yapılmasını sağlayacak yönetim reformları için başlangıç noktası olabileceğini ifade etti.
TRUMP'TAN İDLİB AÇIKLAMASI
Günün erken saatlerinde ABD Başkanı Donald Trump, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a ve müttefikleri İran ile Rusya'ya 'İdlib'e pervasızca saldırmamaları' uyarısında bulunmuştu.
Trump, Twitter hesabından paylaştığı mesajlarda İdlib'de yüzbinlerce kişinin ölebileceğini söyledi.
Pazartesi günü attığı tweette Trump, "Ruslar ve İranlılar bu potansiyel insanlık trajedisine ortaklık ederek çok ciddi bir insani hata yaparlar. Yüzbinlerce kişi ölebilir. Buna izin vermeyin!" dedi.
İDLİB'İN STRATEJİK ÖNEMİ NEDİR?
Suriye ordusunun hedefinde muhaliflerin elindeki son büyük yerleşim yeri, son kaleleri İdlib var. Türkiye'nin komşusu İdlib, askeri ve siyasi açıdan bölgedeki birçok aktör için stratejik öneme sahip.
Bir hafta içinde bölgede askeri hareketlilik de tırmandı. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) İdlib'deki 12 gözlem noktasına takviye kuvvetler gönderirken, Rus basını da Rus İzvestiya gazetesi de Rusya'nın Akdeniz'in doğusuna en az 10 savaş gemisi ve iki denizaltı konuşlandırdığını duyurdu.
İDLİB TÜRKİYE İÇİNE NEDEN ÖNEMLİ?
İdlib, Astana Mutabakatı çerçevesinde Suriye'de oluşturulan dört Gerilimi Azaltma bölgesinden biri olarak belirlenmişti.
Mutabakat kapsamında Türkiye İdlib içine 12 gözlem kontrol noktası kurdu. Bunların aralarına Rusya 10, İran da 7 gözlem noktası yerleştirdi.
Vilayet, bölge aktörlerinin her biri için kendi çıkarları doğrultusunda stratejik öneme sahip.
Suriye'de Beşar Esad açısından 2011'den bu yana devam eden iç savaşın büyük oranda sona ermesi ve zaferini ilan etmesi anlamına gelecek.