Türkiye'nin koronavirüs ile tanıştığı 11 Mart 2020'den bu yana kısıtlamalarla devam eden mücadelede neredeyse bir yıl geride kalırken, yeni kontrollü normalleşmeye başlayamadık.
Erzurumajans-Kontrollü normalleşme sürecinin daha ilk haftasında ülkenin dört bir yanından gelen kalabalık caddelerde, alışveriş merkezlerinde, toplu taşıma araçlarında ve mesire alanlarında kuralların hiçe sayıldığı görüntüler herkesi korkuturken, vaka sayıları düşeceğine arttı. İller bazındaki haritaya göre rengi mavi olan iller sarıya, turuncu olan iller ise kırmızıya dönüşmeye başladı. Aile Hekimleri Federasyonu “Fırsat kaçıyor, yasaklar geri dönecek” uyarısı yaptı.
Türkiye’nin koronavirüs ile tanıştığı 11 Mart 2020’den bu yana kısıtlamalarla devam eden mücadelede neredeyse bir yıl geride kalırken, yeni kontrollü normalleşmeye başlayamadık. Normalleşme sürecine geçildiği 1 Mart tarihinden itibaren düşük riskli bölgelerde yaşanan rehavet, vaka sayılarında artışa neden oldu. Okulların yüz yüze eğitime geçtiği, lokanta ve kafelerin açıldığı yeni normali fırsat bilen vatandaşlar, koronavirüs tedbirlerinin olmazsa olmaz kuralları olan temizlik, maske ve mesafeyi hiçe sayarak vaka sayılarının artmasına neden oldu. Kalabalık caddelerde, alışveriş merkezlerinde, toplu taşıma araçlarında ve mesire alanlarında kuralların hiçe sayıldığı görüntüler, bireysel savaşta yenik düştüğümüzü ve normalleşme fırsatının elden kaçabileceğini gösterdi.
Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi nüfus oranı yüksek illerde vaka sayılarının düşmesi beklenirken, aksine artış yaşanmaya başladı. Sağlık Bakanlığı’nın iller bazındaki haritasına göre Mavi olan (Düşük Riskli) iller sarıya (Orta Riskli), Turuncu olan (Yüksek riskli) iller ise kırmızıya (Çok yüksek riskli) dönüşmeye başladı.
Erken rehavet yaşanıyor
Doktorlar ve bilim insanları, kurallara tamamen uyulmaması durumunda kısıtlamaların tekrar gelebileceğine işaret ederken, Akit’e konuşan Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu İkinci Başkanı Dr. Hacı Yusuf Eryazğan, tüm vatandaşların özellikle evler arası ziyaretler konusunda duyarlı olması gerektiğini söyledi. Eryazğan, “Herkesin kendi tedbirlerini artırarak, kurallara uyması şart. Aksi takdirde yeniden kapanmalar yaşanır. Kısıtlamalar geri döner. Şu anda çok erken bir rehavete kapılma yaşanıyor. İnsanların koronavirüse bakış açısı değişmeye başladı. Hafta sonu yasaklar devam etmesine rağmen birçok kişi ‘bakkala gidiyorum’ bahanesi ile birçok alanı doldurmaya başladı. Evler arası ziyaretler gibi uygunsuz davranışlar bu artışlara neden oldu. Özellikle düşük riskli illerde vatandaşların rahat davranması, sık sık bir araya gelmesi, toplu alanları kullanması, kurallara ve kaidelere uyulmaması vaka artışlarını tetikliyor. Bazı illerin renkleri kötü yönde değişmeye başladı. Özellikle sarı ve mavi renkteki risk durumu düşük illerde vatandaşların rahat davranması, psikolojik olarak çok sıkılmış vatandaşların kurallara uymadığı görülüyor. Bakanlığın açıkladığı bu haftaki tabloda, mavi olan illerin sarıya döndüğü, sarı olan illerin turuncuya döndüğü, turuncu olan illerinde kırmızıya dönüştüğü noktasında geri dönüşler alıyoruz. Mutasyonlu bir virüsün olduğu ortamda vaka artışının olması bize çok büyük problemler getirmekte. Bunlara bir an önce toplumsal anlamda çözüm getirilmesi gerekiyor” dedi.
İllerarası geçişler durmalı
Riskli bölgelere girişlerin engellenmesi gerektiğini belirten Dr. Eryazğan şu uyarılarda bulundu: “Özellikle kırmızı ve turuncu bölgelerde tam kapanma uygulaması getirilebilir. İller arasındaki geçişlerin önüne geçilmeli ve kontrol sağlanmalı. Toplu taşıma araçları mutlaka kontrol altına alınmalı. Mesai saatlerinde esneklik dönmeli, insanların farklı saatlerde mesaiye gitmesi sağlanmalı. Resmi daireler dışında özel kuruluşlar da bu mesai saati uygulanmasına riayet etmeli. Koronavirüs denetimleri sıklaştırılmalı. Uymayan kişi kurum ve kuruluşlara karşı ağır cezalar uygulanmalı.”