Osmanlı'da orduyu oluşturan erlere genelde "asker" anlâmında "leşker", devşirilen ve "acemi ocakları"nda yetiştirilen ordu mensuplarına "kapıkulu" veya "yeniçeri" denilirdi. Sonraki yüzyıllarda verilen başka isimler de vardı. "Mehmetçik" isim ve kavramı, 2.Meşrutiyet'le, ancak son yüzyılda, ordumuzun her kademesinde görev yapan tüm askerlerimizin ortak adı oldu. Peygamberimizin ismini çağrıştırması ve hatırlatması bakımından, saygıyla anılan ve özenle kullanılan, özünde sevgiyi- yiğitliği- kahramanlığı barındıran "Mehmetçik" özel kavramıyla, böylece kültürümüzde ve kavramsal bir terim olarak da, isim dünyamızda yer almış oldu.
Uydurulan değil, hikâyesi olsa da, öncesinde halk irfânında alt yapısı var olan ve Türk dilinin kendi doğal şekil ve yapısıyla oluşan-türetilen ve giderek halkın ortak kullanılımıyla benimsenen kavramsal bir isim..Bugün ülkemizde kullanılan isimler arasında, ilk beş isim sıralamasında yer alan ve sayısı milyonları aşan beş erkek isminden birincisi Mehmet'tir. Rahmetli babamın, babamın dedesinin ve annemin dedesinin adları da Mehmet'tir. "Mehmetçik" işte bu "Mehmet" isimden mülhem; Türkçe bir ekle isimden isim yapılarak yeni ve simgesel bir isme evrilmiş; ordumuzun ve milletimizin hayatına girmiş, her söyleyişte ruhûmuzu ısıtan ve sevgiyle ifâde edilen bir kavram olmuş.. Mehmetçik isminin hikâyesine gelince:
Türk askeri için yıllardır herkes "Mehmetçik" dedi. Ancak bugüne kadar kimse neden askerimize "Mehmetçik" denildiği üzerinde fazla durmadı. Askerler için neden "Mehmetçik" denilmesine ilişkin bilgiye, Türk Silahlı Kuvvetleri Dergisinde yer verilmişti. TSK bünyesinde çıkarılan Silahlı Kuvvetler Dergisi, "Mehmetçik" isminin hikâyesini yazdı. Hikâye tartışılabilir; anonim olabilir. Ancak, doğru olan bir husus varsa, o da Türk kimlığiyle birlikte, "Mehmetçik" isminin Meşrutiyet yıllarından itibaren kullanılmış olmasıdır. Buna göre;
Ocak 1912'de Trablusgarp'ta "Tobruk Savaş"nda bir subayın yanında çarpışan Mehmet isimli asker şehit düştü. Onbaşı, subaya dönüp "Kumandanım Mehmet şehit düştü" diyerek seslendi. Subay da üzüntüyle "vah Mehmetçik, vah" diye karşılık verdi. Subayın elemini duyan diğer askerler, şehit düşen askerin ismini "Mehmetçik" sanıp "Mehmetçik şehit düştü" diye çağrıştılar. Alay yazıcısı da deftere "ilk şehidimiz Mehmetçik" diye yazdı. O gün şehit düşen, gazi olan, ama adı bilinmeyenlerin hepsine "Mehmetçik" denildi. Hikâyesiyle her geçen gün, dilden dile yaygınlaşan "Mehmetçik" ismi, daha çok Cumhuriyetle birlikte, kültürümüzde daha kalıcı ortak bir değer ve daha ahengli bir anlâm kazandı....
Ne güzel ve içten bir isim Mehmetçik...Hikâyesi de bir o kadar güzel...Askerine böylesi güzel ve anlâmlı ortak bir ismi veren bilmem ki, bir başka millet var mı? Sanmıyorum.
Vatan uğrunda şehit düşen Mehmetçiklere, rahmet diliyorum..
