Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr Savaş Eğilmez, Malta'daki Türk tarihine kilit vurulduğunu belirtti.
Erzurumajans-Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr Savaş
Eğilmez, Malta'daki Türk tarihine kilit vurulduğunu belirtti.
Malta'da izlenimlerde bulunan Eğilmez, "Malta, Güney Avrupa'da, Orta
Akdeniz'de yer alan, Sicilya'nın güneyindeki adalar devletidir.
Akdeniz'in ortasında tarih ve kültür cenneti olan Malta'nın Türk
tarihiyle yakın ilgisi bulunuyor. Oldukça hareketli bir turizm
potansiyeline sahip olan Malta'ya gelen insanlar, vakitlerini,
genellikle tarihi eserleri dolaşarak geçirmeyi tercih ederler. Malta'nın
Türk halkı açısından ifade ettiği tarihi sembollerden en önemlisi,
burada bulunan Türk Şehitliği'dir. Valetta'nın güneyinde yer alan bu
şehitlik, 1565 kuşatması sırasındaki son çarpışmada, Türk askerinin pek
çok şehit verdiği Marsa semtinde yer almaktadır. Osmanlı İmparatorluğu
Donanmasının 1565'te gerçekleştirdiği kuşatma Malta'nın tarihinde de
"Great Siege" olarak bilinmektedir. Aylar süren kuşatma, Osmanlı
Donanmasının yenilgisiyle sonlanmıştır. Malta'nın Marsa semtinde bulunan
Türk Şehitliği, 1874 yılında Sultan Abdülaziz tarafından
yaptırılmıştır. Sultan Abdülaziz, 1867 yılında Malta'ya yaptığı ziyaret
sırasında, dönemin Maltalı Başmimarı Emmanuel Luigi Galizia'dan
(1830-1906) 1565 yılında Malta kuşatması sırasında şehit düşen Turgut
Reis ve askerleri anısına bir şehitlik yapmasını istemiş, bunun
üzerine yapılan şehitlik 1874 yılında tamamlanmıştır. Şehitlik, I. Dünya
harbinde Malta'daki Müslüman askerlerin komutanı Eşref bey tarafından
tamir ettirilmiştir. Ayrıca Eşref Bey, 1919-1920 yılında yine aynı
savaşta burada esir tutulup, şehit olan Türk askerlerinin anısına da
Şehitlik Abidesi yaptırmıştır. Hem mimari açıdan çok güzel ve estetik
olan, hem de tarihi açıdan çok önemli olan bu Türk şehitliği, ne yazık
ki bugün ziyarete kapalı bulunmaktadır. Tarihi gezilerin neredeyse her
gün ve defalarca düzenlendiği bu ülkede, Türk varlığını temsil eden bir
yapının ziyarete kapalı bulunması oldukça üzüntü vericidir. Malta da
edindiğimiz bilgilere göre şehitlik, 2011 yılından beri kapalı durumda.
Hatta Malta'da bulunan Türkler, özellikle de Türk öğrenciler geçtiğimiz
29 Ekim'de, Cumhuriyetimizin kuruluş tarihi münasebetiyle şehitliği
ziyaret etmek için büyükelçiliğe başvurmuş ama olumlu bir yanıt
alamamışlar." dedi.
Tarihi mekanın ziyarete açılması çağrısında
bulunan Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr
Savaş Eğilmez, "Yetkililere şu çağrıda bulunuyoruz. Bu tarihi mekân
derhal ziyarete açılmalı, sağlam kalan mezar taşları ki birkaç tane
olduğunu düşünüyoruz, korunmaya alınmalı ve şehitliği anlatan Türkçe,
İngilizce ve İtalyanca tabelalar asılmalıdır. Malta/Valetta
büyükelçiliğimiz, Malta'daki tek tarihi abidemiz olan bir şehitliği açık
tutamıyorsa, bizce Türkiye'ye dönüp dinlenmeye çekilmeli ya da bu üzücü
duruma bir çare üretmelidir." diye konuştu.
