Bankalar, dosya masrafı ve sigortanın dışında 'Kredi tahsis ve değerlendirme' adı altında yeni bir masraf kesmeye başladı...
Erzurum Ajans-6 ayda bir kesilen kredi tahsis ücreti bankadan bankaya farklılık gösteriyor ve 250 TL-2.500 TL
arasında değişiyor. Ticari krediler ardından konut ve ihtiyaç gibi
bireysel kredilerde de tüketiciler sürpriz masraflarla karşılaşabilir.
Tüketicilere
“Bankaların hangi uygulamalarından şikayetçiniz?” diye sorsak büyük
ihtimalle ilk iki yanıt şu olur: Kredi kartı aidatı ve hesap işletim
ücreti. Bu iki konuda çok sayıda müşteri bankalarıyla davalık olmuş
durumda. Açılan davaların çoğu müşteri lehine sonuçlansa da bankalar
“Hayır kurumu değil, ticari bir kuruluşuz. Bedava hizmet veremeyiz”
görüşünü savunuyor. Bankaların son zamanlarda başlattıkları yeni bir
uygulama, yine müşteriler ile bankaları karşı karşıya getirmeye aday.
Geçtiğimiz yıllarda sadece birkaç bankanın uyguladığı ve ticari
kredilerden aldığı “kredi tahsis ücretini” şimdi çok sayıda banka hayata
geçirdi. Kesinti hem de öyle tek sefere mahsus değil. 3 ayda bir örneği
de olsa genellikle 6 ayda bir kesiliyor. Kesinti yapılan tutar kart
aidatı ya da hesap işletim ücretlerinden çok yüksek.
2.500 TL alan banka var
Örneğin
50 bin TL tutarında alınan bir ticari kredi için, 6 ayda bir 250 TL
kesen banka da var 500 TL kesen de. Bu tutar 2 bin 500 TL’ye kadar
çıkıyor. Şirketi için 120 bin TL kredi kullanan bir işadamı “kredi
tahsis ve değerlendirme” adıyla kendisinden 3 ayda bir 250 TL
alındığından şikayetçi. Yani 18 ay vadeyle alınan bu kredi için işadamı
vade sonunda toplam 1.500 TL + BSMV ödeyecek.
Bu kesintiler
müşteriler için tam bir sürpriz oluyor. Çünkü kredi alındığı esnada
hiçbir bilgi verilmiyor. Kredi için en başta dosya masrafı da ödeyen
müşteri bu ücretten kesinti yapıldığı anda haberdar oluyor. Peki
bankalar ticari kredilerden neden bu kesintiyi yapmaya başladı? Düşen
faiz ortamı ve azalan gelirler bankaları yeni arayışlara itti. Faiz dışı
gelirlere yönelen bankalar da kredi verirken izledikleri iş akış
sürecinin her aşamasını ücretlendirme çabasına girdi.
Bu örnek
belki konunun daha rahat anlaşılmasına neden olabilir: Kredi vermeden
önce bankacılar müşteri ziyaretine gidiyor. Sonra alınan başvuru mali
tahlil bölümüne gönderiliyor. Ardından kredi tahsis bölümünün onayı
alınıyor ve pazarlama departmanında kredi kullandırılıyor. İşte bu akış
içerisinde bankalar “her hizmet” için masraf alma eğiliminde. “Kredi
tahsis ve değerlendirme” ücretinin 6 ayda bir alınmasının nedenine
gelirsek; bankalar verdikleri kredileri 6 ayda bir revize ediyor. Yani
ilk defa veriyormuş gibi dosyaları yeniden inceliyor. Dolayısıyla
yeniden çalıştırılan mekanizma için tekrar ücret alınıyor.
Rekabet tüketiciyi üzdü
Son
yaşanan uygulama bankacılıkta rekabetin her zaman tüketici lehine
sonuçlanmadığını gösteriyor. “O banka alıyor, ben de alayım” anlayışı,
faizlerin daha da düştüğü bir ortamda konut ve ihtiyaç kredisi
kullananlar da önümüzdeki günlerde yeni yüklerle tanışabilir. (Vatan)
