İşte 3 büyük siyasi partinin seçim vaatleri!..

Erzurum Ajans-İstanbul'a iki yeni kent, 3. köprü öneren de var, İzmir'i Tayland yapma vaadinde bulunan da. En büyük vaat yoksullar için. Kimi yoksullara aylık 600 lira maaş bağlayacak, kimi asgari ücreti 825'e çıkartacak.  Emeklilere kışa hazırlık yardımı vaat eden de var, kamu çalışanlarına tatil yardımı sözü veren de.

Daha neler neler. Dev şehir hastaneleri kurulacak, 100 lira taksitle ev satışı yapılacak. Mazot 1.5 TL'ye inecek, 4 C'liler kadroya alınacak... İşte üç büyük siyasi partinin seçim vaatleri:

AK PARTİ: TÜRKİYE HAZIR HEDEF 2023

BİR NUMARALI PROJE YENİ ANAYASA
En önemli ve bir numaralı proje yeni Anayasa olacak. 12 Haziran seçimlerinden hemen sonra yeni Anayasa çalışmaları başlayacak. Yeni anayasa demokratik bir şekilde hazırlanacak, TBMM'de oluşturulacak. Yeterince kısa, öz, insan odaklı ve özgürlükçü olacak. Siyasi partiler yasası, seçim yasası yeniden ele alınacak.

DEMOKRATİK AÇILIM SÜRECEK
Kürt meselesi tamamen özgürlükler ve demokrasi içinde çözülecek. Pranga olan bu sorun tarihe havale edilecek.

YARGI HIZLANACAK
Üstünlerin hukukundan hukukun üstünlüğüne geçilecek. Yargılamalar daha hızlı ve adil olacak. İstinaf mahkemeleri faaliyete geçecek. Hakim, savcı sayısı artırılacak.

MİLLİ GELİR 25 BİNE ÇIKACAK
Ekonomide disiplin tavizsiz sürecek. GSYH 2015 yılında 1 trilyon 765 milyar dolara, 2019'da 1 trilyon 486 milyar dolara, 2023'te 2 trilyon 64 milyar dolara ulaşacak. Kişi Başına gelir 2019 yılında 18 bin, 2023 25 bin 76 dolara çıkartılacak. İhracat 2023'te 500 milyar dolara yükselecek.

İŞSİZLİK YÜZDE 5'E İNECEK
İşsizlik oranını 2023 yılında yüzde 5'e inecek. Meslek Danışmanlık Programı başlayacak. İş Kur'a kayıtlı herkes için mesleğe yönlendirme için bir danışman verilecek. Tarım dışı istihdam 0,52'den 0,62'ye yükselecek. Aktif işgücü piyasaları kapsamında nitelik artırmak için işgücü kurslarından her yıl 400 bin işsize iş bulunacak.

10 YENİ MARKA ÇIKARILACAK
Yerli üretim ve teknolojisini yüzde 50'yi çıkaran Türkiye 2023'te uydularını, savaş tüfeğini, topunu üreten bir ülke olacak. İhracat 2023'te 500 milyar dolara çıkacak. 50 bin olan ihracatçı sayısı 100 bine çıkacak. Dünyaca tanınan en az 10 marka çıkarılacak.

5 BİN KM YENİ OTOYOL
Türkiye'nin en az 16 noktasında büyük ölçekli lojistik merkezleri kurulacak. Bölünmüş yollar 2019'da 31 bin km'ye, 2023'te 36.500 km'ye çıkarılacak. Bölünmüş yollar 15'de 26 bin km, 2019'da 30 bin, 2023'te 36 bin 500 km'ye çıkartılacak. 2023'e kadar 5 bin km yeni otoyol yapılacak. Hava yollarının 165 milyon yolcu kapasitesi yıllık 400 milyon yolcuya ulaşacak.

YÖK'ÜN YAPISI DEĞİŞECEK
Okul öncesi eğitim zorunlu olacak. Öğretim üyesi sayısı 80 bine çıkacak. YÖK'ün yapısı değişecek. YÖK sadece koordinasyonu sağlayan, belli alanlarda akreditasyonu sağlayan kurum haline gelecek. 2023 yılında birçok ülkede Türk üniversitesi açılacak. Meslek liselerinin oranı yüzde 65'e indirilecek.

DEV ŞEHİR HASTANELERİ
Kamu özel ortaklığı modeli ile sağlık birimleri ve büyük rekreasyon alanlarının bir arada bulunduğu dev şehir hastaneleri kurulacak. Doktor sayısı 2023'e kadar aşamalı olarak iki katına çıkacak.

YOKSULLAR İÇİN AS-DEP KURULACAK
Yoksulluk oranları yüzde 10'un altına inecek. 2015'e kadar 2 dolarla yaşamak zorunda kalan insan kalmayacak. Sosyal destek hizmetleri sağlık, istihdam, eğitim politikaları birbiri ile uyumlu olacak. Aile Sosyal Destek Programı. ASDEP modeli ile hane odaklı bir sisteme geçilecek.

YOKSUL ÇİFTLERE UCUZ KONUT
TOKİ 50 bin ikinci aşamada 50 bin toplam 100 bin konut yapılacak. Ayda 100 lira taksitle verilecek. 8.5 yılda 480 bin konut yapıldı. 12 yılda bunun üzerine 500 bin daha eklenecek. Yeni evli ya da evlenecek yoksul çiftler için, yuva teşvik fonu başlatılacak. 25 yıla varan vadelerle peşinatsız ucuz konut verilecek.

İSTANBUL'A İKİ YENİ ŞEHİR
3. Boğaz köprüsü tamamlanacak. Kıtaların altından iki tüp geçit açılacak. Raylı sistemin yanındaki lastikli sistem kurulacak. 235 km'lik raylı sistem 2023'e kadar iki katına çıkacak. İki kongre merkezi, eğlence parkı yeni müzeler inşa edilecek. Önü kesilen Galataport ve Haydarpaşa Port hayata geçecek.

ANKARA'YA RAYLI SİSTEM
Ankara'da mevcut metro projeleri bitecek. Havaalanı ile merkez arasına raylı sistem kurulacak. Ulusal Tarihi Kent Merkezi kentsel dönüşüm kapsamında tarihi bir bölge oluşturacak. Ankara'da medeniyetlerin sergileneceği bir müze kurulacak. Savunma Sanayi üssü için potansiyeli artacak. Dünya'nın ilk 100 savunma şirketi içine Ankara'dan şirketlerinin de girmesini istiyoruz.

İZMİR'İN YOLLARI GENİŞLEYECEK
İzmir'in tüm bölgelerin karayollarının iyileştirme çalışmaları başladı. Deniz taşımacılığına hizmet verilecek. Kentsel dönüşüm projeleri ile kentsel planlamalar iyileştirilecek. Toplam 10.000 öğrenci kapasiteli kız ve erkek yurtları yapılacaktır.

CHP: ÖZGÜRLÜĞÜN VE UMUDUN ÜLKESİ HERKESİN TÜRKİYE'S

YENİ ANAYASA
Demokratikleşmenin ilk hamlesi yeni Anayasa olacak. Anayasa bir partinin mutfağında değil katılımcı bir şekilde hazırlanacak. Yeni Anayasa eşitlik, demokrasi, katılımcı, insan onurunu, alın terinin kutsallığını ve kuvvetler ayrılığını gözetecek.

DARBELER DÖNEMİ TARİHE KARIŞACAK
TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35. maddesi değiştirilecek. Zorunlu askerlik önce 9, daha sonra aşamalı olarak 6 aya indirilecek. Bir defaya mahsus bedelli askerlik kanunu çıkacak, gücü yetmeyenler için bedelsiz olacak.

BARAJ YÜZDE 5'E İNECEK
Seçim barajı yüzde 5'e indirilecek. Demokratik seçim sistemi ve siyasal çoğulculuk sağlanacak. Propaganda yasakları kalkacak, seçilme yaşı 21'e inecek.

HSYK'NIN YAPISI DEĞİŞECEK
İnsan Hakları Ulusal Denetim Kurumu kurulacak. Barışçı her tepki meşru sayılacak. Gözaltına alma ve tutuklamalarda keyfi uygulamalar önlenecek. Adalet Bakanı ve Müsteşarı HSYK'dan çıkartılacak, özel yetkili mahkemeler kaldırılacak. Kadına yönelik şiddet 'ağır suç', cezası 'ağır ceza' olacak.

KÜRT SORUNU ÇÖZÜLECEK
Doğu ve Güneydoğu'da baskılara son verilecek, toplumsal barış sağlanacak. Kürt yurttaşların kimliklerini yaşamalarının önündeki engeller çoğulcu ve özgürlükçü demokrasi ile aşılacak. Kurulacak komisyon ile failimeçhul cinayetler aydınlatılacak. Talep eden yurttaşlara anadil öğretimi olanağı sunulacak.Diyarbakır Cezaevi toplumsal barış müzesi olacak.

ALEVİLER EŞİT YURTTAŞ OLACAK
Alevi yurttaşların eşit yurttaşlık talepleri hayata geçirilecek. Din dersleri zorunlu olmaktan çıkartılacak, seçmeli hale getirilecek. Tüm inançlar için ibadethane açılacak. Azınlık din mensubu vatandaşlara yönelik din ve inanç temelli ayrımcılık, nefret söylemleri ve nefret suçlarıyla mücadele edilecek.

HER YIL 800 BİN KİŞİYE İŞ
Her yıl 800 bin kişiye istihdam yaratılacak. Bilgi teknolojileri ve iletişim sektöründeki dolaylı vergiler en alt düzeye inecek. İnternet yoluyla işlenen suçlarla mücadele kanunu kalkacak, yerine demokratik bir düzenleme getirilecek. Telefon ve internet hizmetlerinin yüzde 20 ucuzlaması sağlanacak.

TOPRAKSIZ KÖYLÜYE TOPRAK
Teşvik uygulama müsteşarlığı kurulacak. Topraksız köylülere toprak sağlamak için Arazi Edindirme Ofisi kurulacak. Mayınlı araziler topraksız köylülere dağıtılarak toprak reformu sağlanacak. Kadınlara kamu sınavlarında pozitif ayrımcılık uygulanacak. 2B alanları köylüye verilecek.

KAMU ÇALIŞANINA YARIM MAAŞ TATİL DESTEĞİ
Esnafın ödediği sosyal güvenlik destek primi kalkacak. Taksicilerin güvenlik kabinli araca geçişinde bir defaya mahsus ÖTV alınmayacak. Çiftçiye mazot 1.5 TL'den verilecek. Esnafı koruyan hipermarket yasası çıkacak. Kamu çalışanlarına yarım maaş tatil desteği verilecek.

NÜKLEER SANTRAL İÇİN REFERANDUM
Akkuyu'da nükleer santral kurulması için referandum yapılacak. Yeni kuşak reaktörlere odaklı nükleer enerji politikası izlenecek.

YOKSULLAR İÇİN AS-KUR KURULACAK
Aile Sigortası ile her aile aylık en az 600 TL gelire kavuşacak, bu gelir ailenin durumuna göre bin 200 TL'ye kadar çıkabilecek. İktidarın ilk 2 ayında Aile Sigortası Kurumu (ASKUR)kurulacak. Yeşil kart uygulaması iyileştirilerek sürdürülecek. Dul ve yetimlere asgari aylık ödemesi başlayacak.

TAŞERON ÇALIŞTIRMAYA SON
Kamuda taşeron işçiliği, sözleşmeli personel (4/B) ve geçici personel (4/C) uygulamaları kaldırılacak. Meslek liselerinde ve meslek yüksek okullarında okuyan gençler tam zamanlı sigortalı olacak, primlerini devlet ödeyecek. 'Güldünya yasası' çıkartılacak, sadece töre değil namus cinayetlerine de ağır ceza gelecek.

GENÇLERE ÖZEL İNDİRİM
Gençlik indirimi uygulamasıyla gençlerin toplu ulaşımdan, kültür, sanat ve spor etkinliklerinden, mağaza ve restoranlardan indirimli yararlanabilmeleri sağlanacak. İntibak yasası çıkacak, emekli maaşları arasındaki uçurum azalacak. Çalışan emeklilerden kesilen sosyal güvenlik destek primi kaldırılacak. Çalışan veya çalışmayan bütün engellilere aylık ödenecek.

YÖK KALKACAK
18 yaşına kadar tüm çocuk ve gençler zorunlu eğitim kapsamında olacak. Üniversite sınavı aşamalı olarak kaldırılacak. SBS sınavı hemen kaldırılacak. YÖK kaldırılacak Üniversitelere bilimsel, mali ve idari özerklik sağlanacak. Devlet üniversitelerindeki akademisyenlerin maaşı AB standartlarına çıkartılacak. Üniversite harçları kaldırılacak, yurt sorunu 2 yıl içinde çözülecek.

DEVŞİRME SPORCU DEĞİL ÖZ SPORCU
Devşirme sporculara bağımlı spor politikası değişecek, öz değerlere yönelinecek. Sanat emekçilerinin çalışmadıkları dönemde sigorta primlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ödenmesi sağlanacak. Terörle mücadele sadece silahlı mücadele anlayışı yerine devletin tüm organlarının, halkın, medyanın ve STK'ların desteğiyle yapılacak. Emniyet teşkilatı her türlü siyasal yapılanmanın dışında tutulacak.

ANADOLU'DA 20 CAZİBE MERKEZİ
Konut ve Şehircilik Bakanlığı oluşturulacak, düşük gelirlilere konut, yoksullara ucuz kiralık ev yapılacak. Türkiye'nin her bölgesinden 20 kent ekonomik çekim merkezi olacak. Adana-Mersin'e Singapur işlevi kazandırılacak. Kars-Ardahan-Iğdır, Çin-Avrupa hattında lojistik üs olacak. İzmir, Tayland gibi sağlık turizmi merkezi olacak. Samsun, gemi inşa ve tamir sanayii alanında Şangay gibi marka kent olacak. Trabzon-Ordu-Giresun bölgesinde fındık borsası kurulacak, fındık fiyatı Almanya'da değil, Türkiye'de belirlenecek. Diyarbakır, Martin, Adıyaman, Şanlı Urfa bölgesi inanç, kültür ve gurme turizmi merkezi olacak Ankara'nın içinin boşaltılmasına izin verilmeyecek, Başkent işlevi güçlendirilecek.

İSTANBUL'A 3. KÖPRÜ YERİNE YÜZER VİYADÜK
İstanbul, Londra ve Paris'le birlikte Avrupa'nın önde gelen 3 küresel "marka" kentinden biri haline getirilecek. İstanbul'un yaratıcı kent özelliği geliştirilecek, bilişim, kültür, entelektüel kenti haline getirilecek. İstanbul'un ulaşım sorunu çözülecek. 3. köprü yerine yüzer viyadük ve mevcut köprülerin yeniden inşası da dahil olmak üzere tüm alternatifler değerlendirilecek

MHP: 2023'E DOĞRU YÜKSELEN ÜLKE TÜRKİYE

YARGIYA YENİ DÜZEN
Yargıtay'ın hizmet kapasitesi geliştirilecek. Yüksek yargının içtihat oluşturma işlevi önündeki engeller kaldırılacak. HSYK üyelerinin seçimi demokratik usullere uygun olarak ve yargı bağımsızlığını zedelemeyecek şekilde yeniden düzenlenecek. Yargının genel bütünlüğünü bozmadan ihtisas mahkemeleri oluşturulacak.

YOLSUZLUK YAPANLARIN SERVETİNE EL KONULACAK
Makam ve mevkii ne olursa olsun yolsuzluk yapanlardan yargı önünde sonuna kadar hesap sorulacak. Yolsuzluktan suçlu görülen kişilerin servetlerinin nerede ve kimin adına kayıtlı olursa olsun, zaman aşımı gözetilmeksizin el konulmasına imkân sağlayacak hukuki düzenlemeler yapılacak. Yolsuzlukları önlemek ve koordinasyon amacıyla özerk bir "Yolsuzlukla Mücadele Kurulu" oluşturulacak.

DOKUNULMAZLIKLAR KALDIRILACAK
Kamu görevlilerinin yargılanmaları sürecini sekteye uğratan ve dokunulmazlık olarak nitelendirilen hükümler kaldırılacaktır. Siyasi Ahlak Yasası çıkartılacak. Milletvekilliği dokunulmazlığı kaldırılacak. Yüce Divan görevinin Yargıtay Ceza Daireleri Başkanlarından oluşacak bir kurul tarafından yerine getirilmesi sağlanacak.

GENEL AF DA SİYASİ AF DA OLMAYACAK
Terörün kökü kazınacak, Türk milleti bu beladan kurtulacaktır. Terörle müzakere değil, mücadele edilecektir. Terör suçları için hangi ad altında veya şekilde olursa olsun genel, özel veya siyasi af asla gündeme gelmeyecektir. İmralı'daki teröristbaşının örgütü yönetmesi kesinlikle önlenecek, bunun için gerekli tedbirler derhal alınacaktır.

CUMHURİYETİ KORUYAN YENİ ANAYASA
"Toplum Sözleşmesi Belgesi" niteliğinde yeni bir Anayasa yapılacak. Anayasanın ilk üç maddesi ve Cumhuriyet'in kurucu değerleri korunacak. Türkçe dışındaki dillere ve farklı kültürlere resmi statü kazandırılarak yapay azınlık yaratılmasına, Milli kimlik tanımının değiştirilerek "Türkiyelilik" kavramının esas alınmasına ve Türk milleti kavramı yerine ikame edilmeye çalışılmasına, Türkçe'den başka dillerde "anadil" olarak eğitim yapılmasına, Türkiye'nin idari yapısının değiştirilerek yerel yönetimlerin mahalli parlamento olarak çalışacağı özerk bölgeler sisteminin hayata geçirilmesi tartışma konusu olmayacak.

ÜNİVERSİTE SINAVI KALDIRILACAK
Okul öncesi eğitim dahil zorunlu temel eğitimin süresi 9 yıla çıkartılacak ve iki kademeli olarak yapılandırılacaktır. Ortaöğretimin de zorunlu eğitim kapsamına alınması için çalışılacak. Eğitimin her kademesinde eğitim dili Türkçe olup, Türkçe'nin dışında başka bir ana dilde eğitim yapılmayacaktır. YÖK düzenleme, yönlendirme, koordinasyon, planlama ve denetimden sorumlu bir yapıya dönüştürülerek yeniden yapılandırılacaktır. Üniversite giriş sınavı kaldırılacak, yerine "olgunlaşma sınavı yapılacak.

YOKSULLARA 350 TL AYLIK
Muhtaç durumdaki ailelerin en az bir ferdine iş imkanı sağlanacak. İş sağlanana kadar asgari ücretin yarısı kadar (yaklaşık 320 TL) "Aile Sigortası Yardımı" yapılacak. Asgari ücret 2011 yılı itibariyle net asgari 825 TL olacak. Muhtaç durumdaki ailelere aylık temel ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri Hilal Kart ismiyle harcama kartları verilecek. Konutu olmayan muhtaç kimselere sosyal konut sağlanacak, konut sağlanamadığı durumda ise kira yardımı yapılacak. 65 yaşını doldurmuş, muhtaç durumdaki kişilere ödenen aylık, 105 liradan 250 liraya yükseltilecek.

4 B- 4 C KADROYA GEÇİRİLECEK
Asgari ücretliden vergi alınmayacak, bütün çalışanların gelirlerini asgari ücret kadar kısmı vergi dışı bırakılacak. Ücretlilerin gelir vergisi oranı kademeli olarak yüzde 10'a indirilecek. Sözleşmeli, geçici, taşeron elamanı, 4/B'li, 4/C'li, vekil ve benzeri istihdam edilenler kadrolu yapılacak. Öğretmenlere, akademisyenlere her ay yaklaşık 310 lira "Araştırma - Geliştirme Tazminatı" verilecek.

EMEKLİLERE KIŞA HAZIRLIK YARDIMI
Emeklilere her yıl bir defa Eylül ayı içinde kışa hazırlık yardımı olmak üzere bir maaş tutarında ödeme yapılacak. Emekli aylıklarındaki artışlar genel enflasyon endeksi yerine, özel endekse göre yapılacak.

MAZOTTA ÖTV-KDV KALKACAK
Küçük çiftçilerin desteklenmesi amacıyla mazot, gübre, ilaç, tohum ve fide gibi tarımsal girdiler üzerindeki ÖTV ve KDV kaldırılacaktır. Orta ve büyük ölçekte üretim yapan çiftçilerin kullandığı bu girdilerin üzerindeki ÖTV ve KDV kademeli olarak yüzde 50 oranında düşürülecektir. Mayınlı araziler mayından arındırılarak tarımsal amaçlı kullanılmak üzere yoksul çiftçilere dağıtılacaktır.

ENGELLLİLERE 450 TL YARDIM
Başkasının yardımına muhtaç durumdaki engelli aylığı 315 TL'den 450 TL'ye, diğer engelli aylığı ve 18 yaş altı engelli yakını aylığı 210 TL'den 300 TL'ye yükseltilecek. Bakıma muhtaç engellilere evde bakım ücretinin verilmesinde aranan azami gelir tutarı brüt asgari ücret tutarına yükseltilecektir.

ŞEHİT YAKINLARINA POZİTİF AYRIMCILIK
Öncelikli olarak işe yerleştirilecekler. Eğitim harcamaları devlet tarafından karşılanacak ve yükseköğrenime girmelerinde kendilerine kontenjan ayrılacaktır. Elektrik su ve doğalgaz hizmetlerinde özel tarife uygulanacak