Bugünlerde işsizlik sigortası fonu tartışılıyor. Oysa işlevi genişletilen fon, işsiz kalana 10 aya kadar maaş ödüyor.
Erzurumajans-Geçen yıl ödenen para 1.7 milyar lirayı buldu. Sabah
gazetesi yazarı Faruk Erdem, işsizlik maaşıyla ilgili merak edilenleri
yazdı.
İşveren ve işçilerin ödedikleri işsizlik sigortası
primlerinden oluşan işsizlik fonu, yine tartışma konusu oldu. İşsizlik
fonunda biriken paranın önemli bir kısmı işsizlere maaş olarak ödeniyor.
Son yıllarda bu fondan yararlanma bilinci arttı. İşsizlik sigortası
primi, sigortalının brüt kazançları üzerinden hesaplanan yüzde 1
sigortalı, yüzde 2 işveren ve yüzde 1 devlet payından oluşuyor. Geçen
yıl, 439 bin 10 kişinin hak ettiği işsizlik ödeneğine 899 bin 795 kişi
başvurdu. Başvurusu kabul edilenlere ise 1 milyar 657 milyon 723 bin
lira ödeme yapıldı. İşsizlik maaşı çalışanlar için 10 ayı bulan bir
garanti ücret anlamı da taşıyor. Bu konuda bize de çok soru ulaşıyor.
Bunların bazılarına cevap verelim.
Maaş almanın şartları neler?
İşsizlik
sigortası kapsamında bir işyerinde çalışırken; kendi istek ve kusuru
dışında işini kaybedenler; son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli
çalışmış ve son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi
ödemiş olmak şartıyla maaş alıyor. İşten çıktıktan sonraki 30 gün içinde
başvurmak lazım. Gecikmeler maaş süresinden düşülüyor.
Maaşlar nasıl ödeniyor?
İlk
işsizlik ödeneği ödemesi, ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın
sonuna kadar yapılıyor. Sigortalı işsizler, T.C. kimlik numaralı nüfus
cüzdanı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak işsizlik
ödeneklerini alabiliyor.
Her ayrılan alabilir mi?
İstifa eden, emeklilik, askerlik ya da evlilik sebebiyle ayrılan çalışanlar işsizlik maaşı alamıyor.
Ücreti çok olanın işsizlik maaşı artıyor mu?
İşsizlik
maaşı son 4 ayda (120 gün) alınan brüt ücretin ortalamasının yüzde 40'ı
oluyor. Ama her maaşın yüzde 40'ını işsizlik maaşı olarak almak da
mümkün değil. Yani brüt maaşı 5 bin lira olan birisi 2 bin lira işsizlik
maaşı alamıyor. Burada sınır o yılki asgari ücretin yüzde 80'i olarak
belirleniyor. Yani bu yılın ilk 6 ayı için alınacak en yüksek işsizlik
maaşı 961 lira 20 kuruş oluyor.
