Erzurum bugün tarihî ve müstesnâ bir gün yaşıyor. 93 Harbi denilen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda; Rus ordularının Aziziye Tabyaları'na yaptıkları kanlı ve sinsi gece baskını karşısında, Erzurum halkının "Nenahatun"un önderliğinde, 9 Kasım sabahında, kadını- erkeğiyle Ruslara karşı Tabyalara yürüdüğü günün yil dönümüdür. O tarihî günün hâtırasına hürmeten on binlerce Erzurumlu'nun, yeniden Tabyalara yürüdüğü tarihsel gündür bugün...Erzurum Kalkınma Vakfı'nın (ER-VAK) gündeme getirdiği bu tarihî gün, yine ER-VAK'ın girişimiyle geleneksel hale getirilerek her yil mut'ad olarak ve halkın geniş katılımıyla Tabyalara yürüyüş tekrarlanmakta ve böylece millî hâfıza, diri -zinde ve canlı tutulmaya çalışılmakta..Tarihe bir pencere açılmakta...
O kanlı geceyi, Tabyalara yürüyen gecenin kahramanları Nenehatun, Nâme Kadın ve Yaşar Emmi'den dinleyelim. Yaşar Emmi "Biz halkla beraber Mânialı Kışla''ya saldırıyoruz. Tabyaların pencerelerinden yağmur gibi kurşun yağıyor. Girmek için kapıyı zorlamaktan başka çâre yok. İçerde ne olduğunu bilmiyoruz. Hep birlikte gülle gibi kapıya yüklendik."Topal Gülizâr" bulgur sahanlığı gibi bir taşı, çatal sakallı Moskof Paşası'nın başına bir indiriş indirdi ki, adamcağız soluğunu almadan cansız yere devrildi" Bir diğer kahraman Nâme Kadın "Eli tutan herkes; yaşlılar, genç kızlar ve tâze gelinler... Kimi sepetlerle ekmek taşıyor. Kimi sırtında fişek sandığı... Kimisi de bizim nâmusumuzu çiğnetmeyin diyerek erkeklere yürek pekliği veriyor"
Türk kadının kahramanlık simgesi ve yüzakımız Nenehatun "Moskof Aziziye'ye girdi" salâları verilince, Tabyalarda ağır bir şekilde yaralanan ve evinde yaralarını sarmaya çalıştığı kardeşi şehit olur. Nenehatun kardeşinin nâşını ve iki üç aylık çocuğunu Allâh'a emanet evde bırakarak "Allâh'a and olsun ki, seni öldüreni öldüreceğim" der ve evinden çıkar ve ardındaki kadınlarla birlikte, ellerindeki satır ve bulabildikleri demir parçaları ve sopalarla Tabyalara yürürler ve unutulmaz destânsî kahramanlıklar yazılır bu mâtemli günün alaca-karanlık sabahında... Ordumuzla yan yana, omuz omuza gösterilen her türlü yiğitçe fedekârlığa ve kahramanca direnişe rağmen, maâlesef Erzurum tarihinde ikinci kez Rus işgâline uğrar.
İşte o tarihsel günün anısına, Erzurum halkının yeniden bir kez daha büyük bir katılımla yürüdüğü ve yeniden canlandıran ve sembolize edilen bir gündür bugün... Erzurum halkının bu tarihî gününde, bilinen klâsik anılmaların ötesinde, böylesi bir büyük organizasyonu ve tarihsel bir yolculuğu ve anılmayı, yillar sonrasında gerçekleştiren Erzurum Kalkınma Vakfı'na, Erzurum Valiliği'ne ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na teşekkür ediyorum..
Şehitlerimizin ve kahramanlarımızın rûhları şâd olsun.
