Ölenler öldü kalanlarla muzdarip kaldıkVatanda hor görülen bir cemaatiz artık
Vatanda korkulu rüya içindeyiz gerçek
Fakat bu çok süremez mutlaka şafak sökecek
Yahya Kemal
Osmanlı Devleti girdiği Birinci Cihan Savaşı'nda mağlup olmasıyla, millet olarak tarihimizin en büyük felâketiyle karşı karşıya kaldık. Iskatımıza oturulan ve varlığımıza son verilmeye çalışılan, şairin de korkulu rüya olarak ifade ettiği o meş'um günlerde; Türk Milleti 'nin kaderini belirleyen ve şafakın söktüğünü müjdeleyen tarihi Erzurum Kongresi'nin yıl dönümü.
Atatürk'ün başkanlığında toplanan, on dört gün süren ve alınan kararlarla kurtuluş mücadelesinde izlenecek yolda ve çizgide önemli ölçüde belirleyiciliği olan, bağımsızlık mücadelesine damgasını vuran, milletin önünde yeni ufuklar açan, bağımsızlık yürüyüşünü ve heyecanını dalga dalga tüm yurt sathına yayılmasına vesile olan bir kongre.
Toplanma şekli bakımında bölgesel bir kongre olmasına karşın; alınan kararlar ve sonuçları itibariyle milli bir kongre. Manda ve himayenin reddedildiği, ilk kez milli egemenliğin şartsız olarak gerçekleştirileceğine ve yine ilk kez milli sınırlardan bahsedilerek; Türk vatanı olan toprakların parçalanmasına asla müsaade edilmeyeceğine karar verilen tarihi bir kongre.
Temsil heyeti'nin kurulması, göçün yasaklanmasının yanında; daha bir çok önemli tarihi kararların alındığı Erzurum Kongresi; Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışına, İstıklâl Savaş'ın kazanılmasına ve nihayetinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti' nin kuruluşuna giden tarihi bir adımdır. Nitekim kongrenin kapanışında Mustafa Kemal'in "Tarih bu kongremizi ender ve büyük bir eser olarak kaydedecek." şeklindeki veciz ifadeleriyle de kongrenin önemi ortaya konulmuştur.
Erzurum Kongresi'nin yıl dönümünde iki güzel ve anlamlı gelişmeyi aktarmak ve paylaşmak istiyorum.Gelişmelerden birisi Samsun'dan yola çıkarılan Türk Bayrağının Erzurum'a getirilmesi bir diğeri ise; Kongre Binası'nın TBMM'ne bağlı Milli Saraylar bünyesine alınmış olmasıdır.
Erzurum şehrinin ve insanının Atatürk'ün hayatında çok önemli bir yeri var.Temsil Heyeti başkanlığına bu şehirden seçilmiş ve kendisine fahri hemşehrilik yine bu şehirde tevdi edilmiştir. Aslında Atatürk'ün Samsun'a çıkışı ve ardından Erzurum'a gelişi tesadüfi bir tercih olmayıp tamamen kongreye katılmak amacını taşıyan ve "doğru zamanda ve doğru yerde " verilen bir karar olmuş ve böylece Milli Mücadele başlatılmış ve sonucunda da netice alınmıştır.
Atatürk'ün Samsun'a çıkışını ve İstiklal Savaşı'nın başlatılması güzergahını sembolize eden Türk Bayrağı yıllarca Erzurum'a getirilmemiş, Sivas-Kayseri üzerinden Ankara'ya götürülerek Sayın Cumhurbaşkanı'na takdim edilmiştir... Yanlış çizilen güzergahın, yapılan tarihi hatanını ve Erzurum'a karşı yapılan ayıbın düzeltilmesi hususunda Milli Eğitim Müdürü olarak tarafımdan yapılan yazışmalar ve dönemin Erzurum Valisi sayın Derya Kadıoğlu'nun da çaba ve gayretleri sonucunda amaç hasıl olmuş ve ilk kez Samsun'dan yola çıkarılan Türk Bayrağının, 14 Mayıs 2001 tarihinde doğru güzergah üzerinden Erzurum'a getirilişi sağlanarak Kongreye katılan kahraman delegelerin hatıralarına gösterilmesi gereken vefa ve saygı yerine getirilmiştir.
İkinci güzel gelişmeye gelince; Tarihi Kongre Binası 1926-1927 yılından itibaren Milli Eğitimin kullanımında olup, Gazi İlkokulu,Yapı Sanat Okulu, İbrahim Hakkı Fen Lisesi, Güzel Sanatlar Lisesi, Nurettin Topçu Sosyal Bilimler Lisesi, Spor Lisesi ve en son olarak Cevat Dursunoğlu Bilim ve Sanat Merkezi gibi Erzurum'un güzide okullarına da ev sahipliği yapmıştır. Tarafımdan yapılan yazışmalar ve yine dönemin Erzurum Valisi sayın Sebahattin Öztürk'ün de girişim ve çabaları neticesinde, Kongre Binası Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne devredilerek tarihteki yerini bir kez daha almış oldu. Restorasyonu tamamlanan tarihi bina Sayın Meclis Başkanı'nın da katılımıyla kongrenin başlangıç tarihi olan 23 Temmuz günü yeniden 'Kongre ve Atatürk Müzesi ' olarak hizmete açılacaktır.
Kongre Binası'nın açılış gününde Sayın Valimize Erzurumlular adına bir arzuyu iletmek istiyorum. Kongre binasının uygun bir mekanının 'Temsili Valilik Makamı' olarak oluşturulması, şehrimize gelecek devlet büyüklerinin ve diğer özel misafirlerin belirlenen makamda ağırlanması, hem Erzurum Kongresi'nin daha fazlasıyla tanıtılmasına, hem de çevrede yer alan iş yerlerinin hareketlenmesine vesile olacaktır. Umarım dileğimiz yerine gelir.
Ak koyunla kara koyunun geçitte belli olduğu günlerdi o günler
Fakat bu şekli hallı kabul etmedi Erzurumlu
Erzurum'un kışı zorludur balam
Buz tutar yiğitlerinin bıyığı
Erzurum'da kaskatı dimdik ölür adam
Fakat kabullenmez yılgınlığı
Nazım Hikmet
Bize bugünleri sağlayan başta Atatürk olmak üzere vatan yolunda hizmeti geçen atalarımızın ruhları şad olsun...
