Erzurum Kalesi’nden tarih fışkırıyor

Erzurumajans-Erzurum Müze Müdürü Arkeolog Hüsnü Genç, incelemelerde bulunmak üzere Erzurum Kalesi’ni ziyaret etti.

Erzurum Kalesi’nin yeni vizyonuyla 2020’de görücüye çıkacağını belirten Erzurum Müze Müdürü Arkeolog Hüsnü Genç, yapılan kazılarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Tarihi Erzurum Kalesi’nin dış surlarında zamanla yapılan müdahaleler ve boyamaların neticesinde çok kötü bir görüntü oluştuğunu ifade eden Genç, “Bu görüntüyü gördükten sonra çalışmalarımızı başlatarak bugün itibariyle duvarların tamamını temizlemiş bulunuyoruz. Güvenlik olarak da kalenin tamamına güvenlik kameraları yerleştirdik. Şuanda 26 güvenlik kameramız bulunuyor, 24 saat kayıt alıyor” dedi.

Kazı çalışmalarının Erzurum bölgesi için bir sezonda yapılmış en uzun kazı çalışması olduğunu belirten Genç, “5 aydır çalışmalarımız devam ediyor. Kazı çalışmalarında yoğunluk olarak mimari buluntular elde ediyoruz. Bulduğumuz mimari buluntuları, koruma altına alıyoruz. Alan genişletme çalışmalarımız devam ediyor. 10’ncu aya kadar kazı çalışmalarımızı sürdürmeyi planlıyoruz, 10. aydan sonra ise rutin ve güvenlik tedbirlerini alarak kazı çalışmalarını bitireceğiz. Şuanda kazı çalışmalarımızda özellikle Saltuklu yapıları yoğun olarak gelmekte yine bir Bizans buluntuları olmakla beraber ana ağırlığımız Saltuklu, Selçuklu ekseninde ilerliyor. Burası iç kale olması nedeniyle zamanında burada oturan yüksek yetkililer su ihtiyaçları, temizlik ihtiyaçları, lavabo ve banyo ihtiyaçları için yapılmış yoğun bir isale hattımız var. Bunların kimisi atık su, kimisi ise temiz su isale hattıdır. O dönem için çok yüksek bir teknoloji. Günümüz şehirleriyle kıyasladığımız zaman; henüz çoğu şehirde bile düzgün isale hattı yokken yaklaşık 700-800 yıl öncesi için mükemmel bir su sitemi diyebiliriz. 2020 yılında tamamen bitirmeyi planlıyoruz. 2020 yılında biten kazıların sonucuna göre, değerlendirme yapacağız. Değerlendirme sonucu, gerek alanda yaşayan kale projesini hayata geçireceğiz, alan restore edilecek, müzeler açılacak, gezi alanları açılacak, seyir teraslar yapılarak hizmete açılacak” diye konuştu.

 

Tortum ilçesinde yapılan çalışmada bulunan koç başı mezar taşlarının Müze Müdürlüğü olarak koruma altına alındığını kaydeden Genç, “Tortum’da bulunan koç başları Türklerin Anadolu’ya geldiğini gösteren ilk izler. Bazı koç başları mezar taşlarında ‘tamga’ dediğimiz Türk izlerini, Türk harflerini tespit ettik. Bu harfler detaylı incelendikten sonra paylaşılacak. Ancak, alanda çıkarılmış olan koç başları bugün itibariyle müzemiz depolarına taşındı. Türkler buraya M.Ö. 1000’ler gibi kabileler halinde, gelmişler. Tabi 1071’de İslamiyet’le beraber Müslüman Türkler gelmiş ancak ondan önce değişik dinlere sahip ama Türk ırkı Anadolu’ya özellikle, Erzurum’un Tortum, Uzundere, Oltu tarafını kendilerine yurt tutmuşlardır. Bulduğumuz bu izler ve mezar taşları da bunu gösteriyor” açıklamalarında bulundu.