Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata sporu olan Cirit,Erzurum'da büyük ilgi görüyor.
Rabia ÇETİN-(Erzurum Ajans)-Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata sporu olan Cirit,Erzurum’da büyük ilgi görüyor. Türklerin, Orta Asya'dan günümüze kadar taşıdıkları Cirit, 16. yüzyılda bir savaş oyunu olarak kabul edilirken, 19. yüzyılda Osmanlı ülkesi ve sarayının en büyük gösteri sporu haline gelmiştir. tehlikeli bir oyun olması sebebiyle 1826 yılında II. Mahmut tarafından oynanması yasaklanan cirit, daha sonraları tekrar popüler bir gösteri oyunu olarak yaygınlaşmaya başlamıştır. Cirit aynı zamanda Atların, spor ve eğlence alanlarına girmesini de sağladı.
Atlı ciritte erliğin, mertliğin, sportmenliğin ve en önemlisi de, bir tarihin yaşadığı kabul edilirken, yazılı kaynaklarda söz konusu ata sporu için şu ifadeler kullanılıyor: "Atalarımız, barış zamanlarında at ve askerlerini zinde ve kuvvetli tutabilmek için atlı cirit sporunu tesis etmiş, insanları ruh ve bedenen eğiterek yarınlara hazırlamışlardır. Atlı ciritte hiçbir spor müsabakasında bulunmayan rakibi bağışlama ve affetme şeklinde bir davranış vardır. Hasmının önünü kesip, ona ciritle vurma imkanı varken, vurmayıp bağışlayan sporcu puan kazanmaktadır. Vurma imkanı yüzde yüz mevcut iken, o anda zayıf düsene vurmayı zl kabul ederek, bağışlama yolunun seçilmesi, bu yönüyle spor ve erdemin birlikte anıldığı asil bir yapıya sahiptir.".
Cirit Oyunu, daha 40-50 yıl öncesine değin Anadolu'da yaygın bir oyun olduğu halde son yıllarda sadece Balıkesir, Söğüt, Konya, Kars, Erzurum ve Bayburt yörelerinde yaşamaya devam etti. 20-25 yıldan beri Konya ve Balıkesir'de tarihe karıştı. Buna rağmen halen Anadolu'nun hemen her köşesinde düğünlerde ve bayramlarda köy delikanlıları ve kasaba halkı Cirit Oyunu'nu oynamaktadır. Büyük şehirlerimize karşı köy ve kasabalarımızda yaşamaktadır. Sinop köylerinden Gaziantep'e, Bursa'dan Antalya'ya kadar Doğu, Batı, Güney ve Kuzey Anadolu'da köylerimizin güreşle beraber başlıca yiğitlik ve savaş oyununu teşkil etmektedir. Halkın ilgisini çekmek için cirit meydanında davullar ve zurnalar çalınır. Ayrıca Yurtdışı İran, Afganistan ve Türkistan Türkleri ile Türklerle meskûn diğer Asya yörelerinde de hâlâ canlılığını ve geleneğini sürdürmektedir.
CİRİT NASIL OYNANIR?
Cirit Oyunu'nda iki takım bulunur. Bu takımlar 70 ilâ 120 metre genişliğindeki bir alanda karşılıklı olarak alanın en gerisinde 6'şar, 8'er veya 12'şer kişi olarak dizilirler. Ciritçiler bölgesel giyimleriyle atlarına biner. Sağ ellerine atacakları ilk ciriti, diğer ellerine de yedek ve yetecek miktarda cirit alırlar. İki tarafın birinden bir atlı öne fırlar, karşı dizinin önüne 30-40 metre kadar yaklaşır. Karşı tarafın oyuncularından birisinin adını seslenerek meydana davet eder. Sağ elindeki ciriti ona doğru savurur, sonra geri döner, atını kendi dizisine doğru mahmuzlar. Karşı tarafın davet edilen oyuncusu hızla onu takip eder, elindeki ciriti geri dönüp kaçan karşı taraf elemanına fırlatır. Bu kez ilk oyuncunun çıktığı sıradan diğer bir ciritçi onu karşılar. İkinci diziden çıkan, sırasındaki yerini almak için süratle yerine dönmeye çalışır. Bu defa rakibi onu kovalar ve ciritini atar. Oyun böylece sürer. Cirit isabet ettiren ciritçi takımına bir sayı kazandırır. Eğer ciritçi attığı çavganı rakibine değil de ata isabet ettirmişse bir sayı kaybeder.