Danıştay anayasayı alenen çiğnedi

Erzurumajans-Ekim 2013'te kaldırılan ‘Öğrenci Andı' 5 yıl sonra yeniden gündemde. Türk Eğitim-Sen'in başvurusu üzerine Danıştay 8. Dairesi, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğrenci Andı" başlıklı 12. maddesini yürürlükten kaldıran düzenlemeyi iptal etti. Danıştay'ın oy çokluğuyla aldığı kararın açıklanmasının ardından başta hükûmet ve AK Parti olmak üzere her kesimden tepki geldi. Tepkilerin ortak noktası Danıştay'ın kendisine verilmeyen bir yetkiyi kullandığı ve anayasayı çiğnediği yönündeydi. Muhalefet partilerinin destek verdiği karara gelen tepkiler şöyle:

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül: Yargı kararlarının ihtilaf çıkarmayıp, ihtilafları gidermesi gerekir. Bunun yolu da anayasaya sadakatten, her organın kendi meşru sınırları içinde kalmasından geçer. Anayasamıza göre Danıştay, yerindelik denetimi yapamaz, idarenin yerine geçerek karar veremez. Bir yürütme tasarrufunun bilimsel temelini sorgulamak da yargının anayasal konumunu, kabiliyetini aşar. Âdeta idarenin yerine geçerek işlem tesis eden Danıştay 8. Dairesinin öğrenci andına ilişkin kararı, maalesef bu ölçütleri karşılamaktan uzak kalmıştır.

TBMM Başkanvekili Mustafa Şentop: Danıştay eski ‘ideolojik' korumacılık günlerine mi dönüyor? Karar kadar gerekçesini de çok ilginç buldum. Danıştay kararının vahim tarafı şu: Hükûmetin yıllar önceki bir eğitim politikası kararını (idari işlemi) değiştiremeyeceğini kabul etmek yıllardır tasfiyesi için mücadele ettiğimiz “vesayet”e teslim olmaktır.

Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ: Anayasanın 125. maddesine göre yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır. Hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz. Öğrenci Andı kararı ile Danıştay 8. Dairesi, hukuka uygunluk denetiminin sınırlarını aşmış, kendisini yürütmenin yerine koymuş, yürütmenin takdir hakkını yok saymış, dahası yürütmenin takdir yetkisini bizzat kullanmıştır. Kısaca, anayasa ve yasayı alenen çiğnemiştir.

Millî Eğitim Bakanlığı: Danıştay 8. Dairesi, söz konusu yönetmelik hükmünün iptaline, ilk derece mahkemesi olarak temyiz yolu açık olmak üzere karar vermiştir. Söz konusu karar henüz kesinleşmemiştir. Hukuki süreç devam etmektedir.   

Danıştay'ın kararına eğitimciler de tepki gösterdi. Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, siyasi iradenin kararına sahip çıkması, eski Türkiye'nin hortlatılmasına geçit vermemesi gerektiğini belirtti. Sendika genel merkezinde basın toplantısını düzenleyen Yalçın, "Danıştay vermiş olduğu kararda, temel hak ve özgürlüklerin askıya alındığı, darbe dönemi anayasalarıyla şekillenen eski Türkiye'nin ezberlerini gerekçe olarak sunmuş, hukukun evrensel ilkelerini gözardı ederek toplumsal birliğe ağır bir darbe vurmuştur" dedi.

Danıştay 8. Dairesinin kararına MHP'den destek geldi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız yaptığı açıklamada “Anayasanın 66. maddesi: ‘Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk'tür…' Danıştay 8. Dairesinin İlköğretim kurumları Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmeliğin 1.maddesini iptal etmesi Anayasanın ruhuna uygun bir karardır. Kutluyorum” dedi.