Erzurum'un ilçelerinde ve çevresinde yaz aylarının vazgeçilmezlerinden olan çaşır bitkisi, insanlara şifa dağıtıyor.
Erzurumajans-Erzurum'un ilçelerinde ve çevresinde yaz aylarının vazgeçilmezlerinden olan çaşır bitkisi, insanlara şifa dağıtıyor.
Birçok rahatsızlığa iyi geldiği belirtilen çaşır Erzurumlular
tarafından yoğun ilgi görüyor. Çaşır satıcı Arif Uzun, yaz mevsimin
gelmesiyle çaşır bitkisine talep arttığını söyledi. Uzun, "Çaşır
bitkisinin iştah açıcıdır ve şeker hastaları da genellikle çaşır
bitkisinin suyunu ve bitkisini kullanırlar. Yaz mevsiminin gelmesiyle
işlerimiz açıldı. Biz çaşırın faydalarını saymakla bitiremiyoruz. Çaşır,iştah açıcıdır, bağırsakları çalıştırır. En önemlisi de vücudun şeker
metabolizmasın da önemli rol oynar. Erzurum'da şeker hastalığı çaşır
sayesinde yok gibidir. Erzurumlular çaşırı yemeye sabah kahvaltıda
başlar akşam yemeğinde bile çaşır yemeyi tercih ederler." dedi.
Bilimsel kaynaklara göre çaşır; uyarıcı ve gaz söktürücü etkilerinden
dolayı anason meyvesi yerine kullanılıyor. Kökün kimyasal yapısında
bulunan gummi-resinanın bağırsaklardan kurt düşürücü etkisi tespit
edildi. Hayvan yaralarında oluşan kurtları öldürmek için de toz halinde
yaraların üzerine konulduğu, bu bitkilerden izole edilen kumarinlerin
birçoğunun kalp adalelerini kuvvetlendirdiği ve kalp çevresindeki
damarlarda daralma ya da tıkanmayı önlediği saptandı. Ayrıca antitümör,
antibakteriyel ve antifungal etkisinin varlığı da tespit edildi. Yine bu
bitki afrodisiak (cinsel gücü artırıcı) olarak da kullanılıyor. Erzurum
ve bölgenin diğer illerinde ilkbaharda bitkinin 10-20 santimlik taze
sürgünleri tüketilirken, genellikle suda haşlanıp tuzlanarak yenilmekte
ya da salamurası yapılıp kış mevsiminde peynir yerine katık olarak
kullanılmaktadır. Ayrıca haşlandıktan sonra yumurtaya bulanıp kızartması
yapılmakta ya da yumurta ile kavrularak tüketilmektedir. Van ve Bayburt
yöresinde otlu peynir yapımında da kullanılan çaşır, Siirt, Hatay ve
Van yöresinde bitkinin tümü ya da kurutulmuş yaprakları hayvan yemi
olarak kullanıldığında et ve süt verimini artırıyor. Bitki, Doğu
Anadolu'da sığırların kuyruk altı yaralarını iyileştirmek için de
kullanılıyor
