Can ve mal güvenliği önemli!..

Erzurum Ajans-TMMOB Makine Mühendisleri Odası’nın Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde sürdürdüğü girişimler sonucu kaza ve ölümlerin artması ve medyanın da konuya eğilmesi üzerine, LPG’ ye dönüşümü yapılan araçların Son Kontrollerini yapma ve Montaj Tespit Raporu düzenleme yetkisinin 2000 yılı öncesinde olduğu gibi yeniden MMO’ya devredildiği bildirildi.

MMO Erzurum İl Temsilciliği Yürütme Kurulu Sekreteri Bahadır Yalçın, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Ülkemizde araçların can ve mal güvenliği açısından denetimi, 13.10.1983 tarihinde kabul edilen 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile düzenlenmiştir. Yasanın 5. maddesinde araçların tescil işlemlerini yapma ve denetleme görevi Emniyet Genel Müdürlüğü’ne; Yasanın 32. maddesinde, araçlardaki her türlü tadilatın Emniyet Genel Müdürlüğü’nce trafik tesciline işlenmesi zorunlu tutulmuştur. Aynı yasanın 29. maddesinde araçların yapım ve tadilatlarına ilişkin esasların belirlenmesi ve bununla ilgili yönetmeliklerin çıkarılmasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Araçların LPG’ ye dönüştürülmesi işlemi, araç üzerinde yapılan bir tadilattır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 29.06.1995 tarih ve 22328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Araçların İmal, Tadil ve Montajı (AİTM) Hakkında Yönetmeliğin 119. Maddesine Bir Alt Bent Eklenmesine Dair Yönetmelikle ülkemizde araçların LPG’ ye dönüşümü yasal olarak başlamıştır” dedi.

Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan “İmalat Yeterlilik Belgesi” alan firmaların, araçlarda LPG dönüşümüne başladığını hatırlatan Yalçın, “Bakanlıkça herhangi bir denetim mekanizmasının oluşturulmadığı 1995–1998 yılları arasında yaklaşık 300 bin araç LPG’ ye dönüştürülmüştür. Büyük bir kısmı, mühendis istihdam etmeyen yetkisiz firmalarca, standart dışı malzemelerle, projesiz olarak dönüştürülen bu araçlar günümüzde olduğu gibi o dönemde de kamu vicdanını yaralayan birçok ölümlü kazaya neden olmuştur.

Konuya ilişkin, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Odamız Genel Merkezinin yapmış olduğu görüşmeler sonucu, LPG sektörünün denetim altına alınması amacıyla, araçlara LPG dönüşümü yapan firmalara “İmalat Yeterlilik Belgesi”, mühendislere ise “Mühendis Yetki Belgesi” verilmesine ilişkin 05.03.1998 tarihinde imzalanan bir protokolle denetim yetkisi Odamıza verilmiştir. Ancak bu yetki devri protokolü Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 27.12.1999 tarihinde tek taraflı olarak feshedilmişti. Bu fesih işleminden sonra sektörün denetim ve kontrolü, sektörde faaliyet gösteren ve giderek denetimsiz kalan firmalara bırakılmıştır. Bu uygulama sonucu ülkeye kaçak LPG KİT’i ve malzeme girişi ile standartlar dışı yerli üretim artmış, yasal olmayan LPG araç dönüşümleri başlamış, haksız rekabet koşulları yaratılmış, yetkili mühendis istihdamı azalmış;sektörde disiplinsizlik ve denetimsizlik had safhaya ulaşmıştır” diye konuştu.

Oda olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde sürekli girişimlerde bulunulduğunu, kaza ve ölümlerin artması ve medyanın da konuya eğilmesi üzerine, MMO’nun Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde yürüttüğü girişimlere Bakanlık gereken duyarlılığı göstererek; LPG’ ye dönüşümü yapılan araçların Son Kontrollerini yapma ve Montaj Tespit Raporu düzenleme yetkisini 2000 yılı öncesinde olduğu gibi yeniden MMO’ya devrettiğini de getiren Yalçın daha sonra şunları kaydetti; “11 Nisan 2005 tarihinde başlayan yeni uygulama ile sektördeki disiplinsizlik ve denetimsizliğin üstüne gidilerek, yetkili firmalarca dönüştürülen her araç tek tek MMO’nun uzman mühendislerince kontrol edilmekte ve Montaj Tespit Raporu Odamız tarafından düzenlenmektedir.

Yine bu uygulamayla dönüşümlerin yetkili mühendisler gözetiminde gerçekleşip gerçekleşmediği, mühendisin herhangi bir mesleki cezası bulunup bulunmadığı, yetkili mühendisin firmada halen istihdam edilip edilmediği, dönüşümün ve dönüşümde kullanılan malzemelerin ilgili standartlara uygunluğu Odamız tarafından denetlenmektedir.

"Yürürlükteki standartlar çerçevesinde yapılan kontrol ve denetimlerde verilen hizmetin kalite ve güvenirliğinin yükseltilmesi hedeflenmektedir. Odamızca yapılan kontroller kamunun can ve mal güvenliğini öncelikli kılan anlayışla yapılmaktadır.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı AİTM Yönetmeliği uyarınca, araçların muayene istasyonlarında fenni periyodik muayeneleri öncesinde istenmesi gereken LPG Gaz Sızdırmazlık Raporu düzenleme çalışması 1999 yılından beri, Bakanlığın yaptığı yetki devri sonucu araçların LPG’ ye dönüşümlerinin son kontrolüyle ilgili Montaj Tespit Raporu onayı düzenlenmesi çalışması da 2005 yılından bu yana, TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) tarafından başarıyla yürütülmektedir.

Yetkili firmalarca LPG'li kullanıma dönüştürülen her araç Odamız bünyesindeki uzman mühendislerce tek tek kontrol edilmekte,standartlara uygun olmayan dönüşümlerin düzeltilmesi sağlanmakta, araçların trafik tescilleri ve fenni muayeneleri Odamızın bu denetiminden sonra yapılabilmektedir. Ancak ilgili mevzuata ve standartlara uygun olmayan, yetkisiz firmalarca dönüştürülmüş, bu dönüşüme ilişkin son kontrollerini Odamıza yaptırmayan araçların trafikte var olduğu bilinmektedir. Bu araçların trafikten men edilmesi gerektiği açıktır.

Odamızın görev ve yetki alanına giren hususlarla ilgili olarak, araçlarını LPG'li kullanıma dönüştürmek isteyen veya bu dönüşümü yaptırmış ama bu işlemi yapan firmalar tarafından son kontrol için Odamıza yönlendirilmiş araç sahiplerinin, can ve mal güvenlikleri için yasal gerekliliklere dikkat etmesi gerekmektedir.

Dönüşüm yapan firmanın MMO’ dan tescilli olup olmadığı, firmada MMO yetki belgeli bir mühendisin istihdam edilip edilmediği, dönüşümde kullanılan malzemelerin ilgili standartlara uygun olup olmadığı yurttaşlarımızın dikkat etmesi gereken hususların başında gelmektedir.

Yurttaşlarımızın yetkili firmalarda dönüşüm yaptırdıktan sonra MMO'nun düzenleyeceği montaj tespit raporu onayını almaları ve özel araçların iki yılda bir ticari araçların ise yılda bir kez gaz sızdırmazlık testlerini yine Odamıza yaptırmaları gerekmektedir. Makina Mühendisleri Odası Erzurum İl Temsilciliği bünyesindeki yenilenen kadrosu ile uzman mühendislerce il ve ilçelerde sabit ve seyyar kontrol noktalarında bu hizmetleri başarıyla vermektedir.”