Erzurumajans-Onur SAĞSÖZ-Asansörde karşılaştığım Doğu Anadolu İhracatçıları Birliği (DAİB) Başkanı Ethem Tanrıver ile 25 dakikalık sohbetin özetini okumadan önce şu satırlara göz atmak ister misiniz?
Bölgemizde ben değil biz demediğimiz sürece hayal kurmaktan başka birşey yapamayız
Dünyada artık herkes ekmeklerini birleştiriyor, patronlar çalışanlarıyla ortak oluyor
Erzurumda 6 ay kış var sözünü kafanızdan çıkarın
Ahmet bu işi yapıyorsa Mehmet bu kısır döngüye sen girme
İki yıl önce bugün aydınlık bir Türkiyenin sabahına uyanmıştık. Aslında uyumamıştık! Uyku süzülen gözümün biri televizyonda diğeri internet haber sitelerindeydi
O gün sitelerden birinde yayınlanan haber tüylerimi diken diken etmişti: Darbe gerçekleşmiş olsaydı neler olurdu?
Kabus
Karabasan
Adını siz koyun. Aklınızdan neler neler geçiriyorsunuz değil mi?
Allaha şükürler olsun o ihanet gecesinin sabahı apaydınlıktı iki yıl sonra bu sabah olduğu gibi
Tüm bunlar kafamdan geçerken, yolum Doğu Anadolu İhracatçılar Birliğine düştü. Asansörü beklediğim sırada karşılaştığım Başkan Ethem Tanrıver ile sohbetimiz başlamıştı.
Açılamayacak kapı bırakmayız
Yatırım ortamının iyileşmesi, güven ve istikrar için insanlar hep seçimi bekledi. Artık ülkemizin önü açık. İnsanlara da bir güven geldi. Devletimiz yatırım yapana ciddi teşvikler sağlıyor. Önemli olan sanayicimizin bu işe daha duyarlı olması, yatırımını yapacağı zaman gelip bizlerle paylaşsın biz ne gerekiyorsa, bakanlık, birlik, STKlar her zaman onların yanındayız. Açılamayacak kapı bırakmayız.
Şu an ne durumdayız?
İhracatın artması için en önemli unsur üretimin artmasıdır. DAİB olarak bize 17 il bağlı ve 5 ülkeye sınır kapısı olan birliğiz. Emin olun Doğu Anadolu Bölgesi altın yılını yaşayacak. Bütün organize sanayilerin alt yapısı hazırlanmış durumda. Türkiyede OSBlerde yer bulmak çok ciddi bir maliyet ama Doğuda hangi OSBye giderseniz bütünü yatırımcıların emrinde. 5 ve 6ncı bölge teşvikleri yatırımcıya çok ciddi katma değer sağlıyor.
Avantajlarımız neler?
Son yıllarda Türkiyede maliyetler çok hızlı artıyor ve kar marjlarının oldukça düşüyor. Haliyle bizim batıyla rekabet edebilecek çok gücümüz var. Bugün İstanbulda Avrupadan Anadoluya bin liraya araç gönderirken biz Erzurumdan, Iğdırdan, Karstan İstanbula 2 bin liraya araba gönderecek duruma geldik. Niye Türkmenistantan, İrandan ve Azerbaycandan çıkan arabalar hep boş gidiyor. Bu bir fırsat.
Yatırımcılara sahip çıkabilecek miyiz?
Yatırımcı kuş gibidir, bugün buraya yarın başka bir yere konar. Yeni hükümet ve devlet sistemiyle bürokrasinin azalacak olması çok ciddi bir avantaj. Yatırımcı bugün karar verdiğinde yarın işine başlaması gerekiyor. Başlayamadığı zaman bu işler olmaz. Mutlu olursa işine devam ediyor mutlu olamazsa Ben şuraya, buraya gideyim diyebiliyor. Doğuda STKlar, yerel yönetimler yatırımcının yanında olduğu sürece bürokrasiyi minimize ettiğimiz sürece İnşallah bir sıkıntı olmayacaktır.
Erzurumda ne yapılabilir?
Emek ve işgücüne dayalı sektörler önemli
Hızlı bir ivme kazandırma açısından tekstil önemli ve hızlı bir sektör. Bu sektörlere yatırım yapılırsa daha hızlı bir başarı sağlanabilir. Örneğin Batman bunu başardı. 6 bin insan çalıştırıyorlar. İşsizlik sorunu çözülmüş. Biz de bunlar gibi yapabiliriz. Bir diğer örnek Vanı söyleyebiliriz onlarda ayakkabı sektörünü aldılar. İnsanlarımızın muzdarip olduğu bir konu şu ki, Ahmet şu iyi yapıyorsa Mehmet de o işi yapıyor. Bu kısa dönemli kısır bir döngü. Bu ileriye değil geriye götüren bir sistem. Kaynağımız, potansiyelimiz neyse ona yönelmemiz lazım. Doğru ve bilinçli yapmamız lazım. Araştırmalar yapılıyor ama nete inmeniz için elinizde çok ciddi veriler olması lazım. Batıdan buraya ne geldiğini hesaplayamazsak biz bu işi yapamayız. Dünyanın neresinden gelirse gelsin Ilıcadaki kantar tüm geçişlerin güzergahı
Bir yıl bunun şeceresini tutsak gelen araçların irsaliyelerine baksak buraya en çok ne geliyor, neye ihtiyacımız var. Buna karara verebilir ve doğru bir mantıkla yatırım yapmış oluruz. Ayrıca demir işi yapılabilir çünkü maden ve maden yatakları bölgemizde yoğun bir şekilde var. Madene dayalı bir sektör de çok ciddi istihdam sağlanabilir. Enerji hatları buradan geçiyor haliyle Erzurum bir enerji üssü olabilir. Bakın Batman 1985 yılında il bile değil di bugün Batman Büyükşehir. Bizim de avantajlarımız var. Karadeniz limanı, sınır ülkeler
Bakın yakında Irakta yeni bir yapılan başlayacak ve biz bunlardan faydalanmak zorundayız. İnşaat ve inşaata dayalı ürünleri daha hızlı büyütmemiz gerekiyor. Kolay olacaksa ilk akla tekstil geliyor ama kalıcı yatırımlara baktığımızda inşaat ve inşaat ürünleri üzerine yatırım yapmamız gerekiyor. Batıdan buraya ne geldiğini, buranın ne tükettiğini bilmemiz lazım.
Bölgede ortaklığın artması için ne yapılmalı?
Bölgemizde ben değil biz demediğimiz sürece tüm bu işlerin hepsi hayaldir. Önce biz demesini öğrenip bölüşmeyi öğreneceğiz. Dünyada artık herkes ekmeklerini birleştiriyor. Bugün patronlar personelleriyle ortak olmaya çalışıyor. Çünkü bugün personel, o iş gücü fırsat arayışında. Daha iyi bir yer, daha iyi imkanlar bulduğunda hemen kayabiliyor. Haliyle firmalar artık personelleriyle iş ortaklığı yapmaya çalışıyorlar. Bizim de birleşme kültürünü aşılamamız lazım. Biz dediğimiz gün aşamayacağımız hiç bir durum yoktur. Ayrıca elimizdekileri de bir kademe büyütmemiz lazım. Dışarıdan elbette ki gelsinler ama elimizde büyük olsun, küçük olsun tüm yatırımcılarımızın gönüllerini almak lazım. Önemli olan Doğu Anadolu
En cazip merkez olacak
Bakın Suriyede işler biraz düzelsin bu işin ekmeğini tüm Doğu Anadolu yiyecek. Erzurumda şu olmaz demeyin. 6 ay kış var demeyin. 12 ay iş var 12 ay satış var. Bunu artık kafamızdan çıkaralım.
Bu söyleşiyi bazılarınız hariç okumayacağınızı bildiğim için en baştan satır aralarını sundum sizlere
Hatırlatmakta fayda var bir de sonunda göz atın.
Bölgemizde ben değil biz demediğimiz sürece hayal kurmaktan başka birşey yapamayız
Dünyada artık herkes ekmeklerini birleştiriyor, patronlar çalışanlarıyla ortak oluyor
Erzurumda 6 ay kış var sözünü kafanızdan çıkarın
Ahmet bu işi yapıyorsa Mehmet bu kısır döngüye sen girme