Atatürk Üniversitesi Narman meslek Yüksek Okulu tarafından düzenlenen 1.Uluslararası Aşık Sümmani ve Aşıklık Geleneği Sempozyumu başladı.
Erzurum Ajans-Atatürk Üniversitesi Narman meslek Yüksek Okulu tarafından düzenlenen
1.Uluslararası Aşık Sümmani ve Aşıklık Geleneği Sempozyumu başladı.
Kültür ve Gösteri Merkezi’ndeki program Atatürk Üniversitesi İletişim
Fakültesi tarafından hazırlanan “Sümmani Belgeseli” ile başladı.
Sempozyum Başkanı Narman Meslek Yüksek Okulu Müdürü Prof. Dr. Metin
Turan, konuşmasında, Erzurum’un, ilim, kültür ve medeniyete öncülük eden
önemli insanların yetiştiği bir coğrafya olduğunu söyledi.
Anadolu’nun ön sözü olan Erzurum’un Orta Asya’daki ozanlık geleneğinin
Anadolu’daki aşıklık geleneğine dönüşmesinde büyük katkıları olduğunu
anımsatan Turan, “Sümmani, özellikle aşıklık sanatını geleneksel
çizgiden, estetik bir sanat seviyesine taşımış, halkın edebi zevk ve ve
isteklerine cevap olabilecek bir ufka ulaştırmıştır” dedi.
Narman
Belediye Başkanı Yücel Ahmet İşleyen ise konuşmasında, 18 yıldır
Sümmani’nin doğup büyüdüğü Narman’ın Samikale köyünde geleneksel
şenlikler düzenlediklerini, fakat bu faaliyetlerin yerel kaldığını, ilk
kez uluslarası bir sempozyumla Sümmani’nin anılacak olmasının
kendilerini sevindirdiğini ve mutlu ettiğini bildirdi.
BAKANLIK SÜMMANİ’YE SAHİP ÇIKSIN
1950’li yıllara kadar Sümmani’nin Türk edebiyatı ders kitaplarında
hayatının ve şiirlerinin okutulduğunu, ancak belli bir tarihten sonra
artık yer almadığını anımsatan İşleyen, Milli Eğitim Bakanlığı’nın,
Sümmani’nin Fuzuli, Aşık Veysel gibi, tüm Türk çocukları tarafından
bilinmesi için öncü olmasını istedi.
AŞIKLAR, TOPLUM MÜHENDİSİDİR
Narman Kaymakamı Abdullah Atakan Atasoy ise konuşmasında, aşıkların,
ozanların bir bakıma toplum mühendisi oldukları saptamasını yaparak,
“Aşıklarımız, ozanlarımız sözleriyle, sazlarıyla geçmişi günümüze
taşır, kültürü yapar ve ıslah ederler” değerlendirmesini yaptı.
ERZURUM, AŞIKLAR ŞEHRİDİR.
Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak ise, halk
kültürünün, kültürel varlığın önemli bir bölümünü oluşturduğunu ifade
etti. Koçak, “Yerel kültür varlığı, içinde, toplumun öz, gerçek değerini
barındırır. Toplumlar asıl karakterini halk kültüründen alır. Başka bir
ifadeyle evrensel kültür ve milli kültür yerel halk kültürü üzerinden
şekillenir. Halk kültürünün önemli bir öğesi aşıklık geleneğidir” dedi.
“Erzurum Emrah, Sümmani, Reyhani gibi pek çok değeri aşığı
yetiştirmiştir” diyen Koçak, şunları kaydetti: “Atatürk Üniversitesi,
kuruluş amaçları gereği, bölgemizin kültür merkezinden biri olan
Erzurum’un önemli şahsiyetlerini, ilim, kültür, sanat ve siyaset
alanında iz bırakanları tanıtmaya ve böylelikle onları gelecek kuşaklara
aktarmaya çalışarak önemli bir görev üstlenmiştir. Bu bağlamda İbrahim
Hakkı’yı uluslararası bir sempozyumla andık. Şimdi Sümmani’yi anıyoruz.
Sonbahar da ise, Muhammed Lütfi anılacak. Üniversitemizin bu
faaliyetleri artarak devam edecektir. Türk milletinin karakterini en iyi
bir şekilde temsil eden bu öncü insanları ve eserlerini kaynak
şahsiyetler ve eserler olarak güncellemekle bir sorumluluğu yerine
getirdiğimizi düşünüyor ve milletimizle beraber bunun mutluluğunu
yaşıyoruz.”
SOYUT KÜLTÜRÜ KORUMA ÇABALARI ARTIYOR
Erzurum
Büyükşehir Belediye Başkanı Av. Ahmet Küçükler ise, Erzurum’un, tarihi
bir kent olarak Anadolu’daki Müslüman Türk varlığının öncü şehirlerinden
biri olduğunu ifade etti. “Erzurum aşıklık geleneğini bugünde devam
ettiriyor” diyen Küçükler, somut kültür mirasının olduğu gibi, soyut
kültür mirasının korunması konusunda yapılan çalışmaların aşıklık
geleneğini de içine aldığını, bu yöntemle, milli değerlerin, gelecek
nesillere aktarılmasının yaşamsal bir öneme sahip olduğunu kaydetti.
Erzurum Vali Yardımcısı Özgür Arslan ise, Sümmani’nin, dünya kültürüne
Türk milletinin bir armağanı olduğunu, aşık Veysel gibi, onun da içte
ve dışta tanıtılması gerektiğini anlattı.
SÜMMANİ’NİN ŞİİRLERİYLE KİMLİĞİMİZ OLUŞTU
Aşık Sümmani Vakıfı Başkanı Mehmet Çil’de, konuşmasında, Doğu
Anadolu’da yaşayan Türk toplumunun, özellikle kırsal kesimdekilerin,
aidiyet duygularının oluşmasında aşıklık geleneğinin önemine dikkat
çekti. Çil, “Ben Narmanlıyım; uzun kış gecelerinde, oturma odalarında,
Sümmani Baba’nın şiirlerini dinleyerek büyüdük. Kimliğimiz bu
şiirlerdeki öğretiler doğrultusunda oluştu” diye konuştu.
Sümmani’nin torunu Hüseyin Sümmanioğlu ise, dedesinin şiirlerinden
okudu. Kuzey Doğu Kalkınma Ajansı uzmanı Dr. Süleyman Toy, geleneksel
değerlerin korunmasının önemli olduğunu, ancak dünya turizm hareketleri
içinde, bu tür yerel kültürlerin ilgi çekmesi için, turizmin mantığına
uygun bir şekilde düzenlemeler yapılmasının zorunluluğunu anlattı.
“ONU HAKKIYLA TANITMALIYIZ”
Son konuşmayı Amerika Birleşik Devletleri Winscinson-Madison
Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sarah Moment yaptı. Moment,
Sümmani’nin dünya çapında bir şair olduğunu, fakat dünyanın onu
tanımadığını anlattı. ABD’de görev yaptığı üniversitede, Türk Edebiyatı
okuttuğunu, Sümmani’yi, Amerikalılara ilk kez kendisinin tanıttığını
söyledi. Moment, “Bu mümtaz Türk şairinin öğretisine bugün insanlığın
ihtiyacı var; onu hakkıyla tanıtmak hepimizin ortak sorumluluğu” dedi.
İki gün sürecek sempozyum’da, 80 civarında yerli ve yabancı bilim
adamı Sümmani’nin hayatı, sanatı ve etkileri konusunda bildiri
sunacaklar.
