Maliye, konutta uygulanan KDV sistemini topyekün değiştiren taslağa son şeklini verdi, Meclis’e göndermeye hazırlanıyor.
Erzurum Ajans-Maliye, konutta uygulanan KDV sistemini topyekün değiştiren taslağa son şeklini verdi, Meclis’e göndermeye hazırlanıyor.
Artık
sadece 150 metrekareden büyük evlerden alınan yüzde 18’lik KDV, 50
metrekarelik bir konuttan da alınabilecek. Evin rayiç değeri vergisini
belirleyecek. Mesela Zorlu Center’da satılan 100 metrekarelik eve de
yüzde 18 KDV uygulanacak.
Gayrimenkul sektörünün korktuğu başına
geliyor. Bir süredir Maliye’de konutta KDV sistemini silbaştan
değiştirecek bir tasarı üzerinde çalışıldığı biliniyordu. Maliye
yetkililerinden edinilen bilgiye göre, tasarıya son şekli verildi.
Tasarının
en dikkat çekici yanı, artık 150 metrekareden daha küçük olsa da
evlerin satışında yüzde 18’e varan ölçüde kademeli KDV uygulanacak
olması.
Sektör çok endişeli
Mesela satışı yapılan ev
İstanbul’un en lüks projelerinden birindeyse buradaki vergi, satılan
konut isterse 40-50 metrekare olsun yüzde 18 olabilecek. Maliye’den bir
yetkili durumu, “Son dönemde yapılan projelere bakıyoruz. Mesela Zorlu
Center. Metrekaresi 9 bin dolar ile 18 bin dolar arasında değişen
fiyatlarla ev satılıyor. Ancak evlerin büyüklükleri 100 metrekare
civarında. 100 metrekarelik bir daireye 1.5 milyon dolar ödeniyor ancak
Maliye KDV almıyor. Çünkü daha önce lüksün tanımı büyüklüğe göre
yapılmış. O yüzden de 150 metrekarenin üzerindeki konutlardan yüzde 18
KDV alınır denmiş. Şimdi bu yanlıştan dönüyoruz. Bu yanlıştan dönmek
için de Sapphire, Kanyon, Zorlu gibi lüks projelerin durumunu
incelememiz gerekti” diye konuştu.
Ancak yeni KDV uygulaması
sadece metrekare fiyatı 8-10 bin dolar arasında satılan lüks projeleri
etkilemeyecek. Projenin bulunduğu bölgeye göre Maliye yeni bir vergi
rayici belirleyecek. Dolayısıyla Halkalı, Beylikdüzü ya da Çekmeköy’de
yapılan bir konut projesinde de vergi sistemi değişecek. Satılan evin
büyüklüğü 75 metrekare de olsa Çekmeköy’deki projeden de yüzde 10 ile 18
arasında bir oranda vergi alınacak.
Maliye yetkilileri bölgelere
ve arsa rayiçlerine göre KDV oran listesinin hazırlıklarının da devam
ettiğini, listenin yakında ortaya çıkacağını söylediler. Emlak
vergisinde ortayla çıkan farklı tarifenin bir benzerinin KDV için de
oluşturulması bekleniyor.
Örneğin İstanbul 4 bölgeye ayrılacak ve
KDV oranı birinci bölge için yüzde 18, ikinci bölge için yüzde 15,
üçüncü bölge için yüzde 8 ve dördüncü bölge için yüzde 3 olarak
uygulanacak. Oranlar ve bölgelerle ilgili son kararı ise Bakanlar Kurulu
verecek. Söz konusu uygulamanın Ocak 2013’ten itibaren yürürlüğe
girmesi planlanıyor.
Bu KDV değişiklik çalışması konut sektöründe
de ciddi telaş yaratmış vaziyette. Ekonomiyi soğutma önlemleri
çerçevesinde kredi maliyetlerinin artırılması konut kredilerindeki
maliyetleri de etkilemişti. Bu yüzden de bir süredir konut satışları
istenen seviyede gitmiyordu. Satışların seyrinden mutlu olmayan, Nisan
ve Mayıs aylarında da bekledikleri yüksek konut satış performansını
gösteremeyen markalı konut üreticileri şimdi bir de bu maliyetlerin
üzerine vergi maliyetinin eklenmesinden endişe duyuyor.
Markalı
konut sektörünün önde gelen bir temsilcisi, “Bu vergi sistemi değiştiği
anda konut fiyatlarına yüzde 17 civarı zam gelmesi kaçınılmaz. Zaten
firmalar uzun süredir konutlara zam yapamıyor. Kâr marjlarından ciddi
feragat ederek, müşteriye alternatifli ödeme imkanları sunarak satışları
canlı tutmaya çalışıyordu. Abartmıyorum bazı firmalar kapıya kilit
vurabilir” diye konuştu.
Bir başka konut üreticisi ise bölgeye
göre farklı KDV uygulamasının haksızlıklara neden olmasından endişeli
olduğunu söyledi. “Nasıl ki emlak vergisi için yapılan listede büyük
haksızlıklar olduysa benzer bir adaletsizliğin KDV listesinde de ortaya
çıkması olası. Listeler açıklandıktan sonra eminim çok büyük itirazlar
olacak” diye konuştu.
Bir başka sektör temsilcisi ise söz konusu
vergi artışının kayıtdışılığı azdıracağına dikkat çekti. “Konutun satış
bedeli Maliye’ye düşük gösterilecektir” diyen konut üreticisi “Çünkü
hiçkimse 100 lira iken bir evin fiyatı 118 lira ödemek istemeyecektir”
diye devam etti.
Büyümenin motoruna fren konur..
Sektör temsilcileri hazırlıkları son aşamaya gelen yeni KDV uygulamasına yönelik endişelerini şu noktalarda ortaya koydular.
Bu
durum sektörde büyük bir kaos yaratır. Kurumsallaşma adına adımlar
atılırken kayıt dışılık hortlar. Alıcı ile satıcıyı usulsüzlüğe teşvik
eder.
Şu an sektör üzerine ilave yük getirecek hiçbir değişikliği
kaldıramaz, inşaatçılarla ilgili spekülasyonlar başlar, vatandaşın
konut alım kararları etkilenebilir.
Mütekabiliyet değişikliği ile konut sektöründe bir ivme bekleyen ve umudunu buna bağlayan sektörde iflaslar ortaya çıkabilir.
İnşaat
sektörü sonuçta büyümenin motoru. Türkiye son yıllarda dünya rekorları
kırarak büyüdüyse bunda inşaat sektörünün çok büyük payı oldu. İnşaat
sektörü istihdamın artmasında da en büyük payı aldı. Vergisel düzenleme
orta ve uzun vadede genel bütçeyi olumsuz etkileyen sonuçlar
doğuracaktır.
Bir kentsel dönüşümden sözederken müteahhitlerin
mali gücünü etkileyecek böyle bir uygulama, kentsel dönüşüm takvimine de
büyük sekte vurur. Hiç kimse yeni fırsatlara bakamaz. Çünkü büyük
firmaların elinde kaynak kalmaz.
Uygulamada çarpıklık var ama...
Mevcut
uygulamaya göre metrekaresi 18 bin dolara kadar çıkan Zorlu Center’da
bir daire satın altığınızda sadece yüzde 1 KDV ödüyorsunuz. Zira Zorlu
Center’da ortalama daire büyüklükleri 100 metrekare. Oysa Bağcılar da
160 metrekarelik bir ev satın aldığınızda yüzde 18 KDV ödüyorsunuz.
Maliye bu çarpıklığı dikkate alarak, bölgesel ve projeye göre farklı KDV
uygulamasına geçme kararı aldı. Evin büyüklüğü ne olursa olsun, inşaat
bölgesi, projenin değeri vergi oranını belirleyecek... Maliye
elemanları, 2B rayiçleri belirlenirken alıcı kılığında bölgeleri tek tek
gezmiş ve piyasa şartlarına uygun bir değer ortaya koymuştu. Benzer bir
taramanın KDV oranları belirlenirken de yapıldığı öğrenildi. (Vatan)