Anayasa Değişiklik Teklifi, Komisyon'da kabul edildi

Erzurumajans-Anayasa değişikliği teklifi, görüşmelerin 10'uncu gününde TBMM Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi.

Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) ile Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) üzerinde uzlaştığı 21'den 18 maddeye düşürülen Anayasa değişikliği teklifi görüşmeleri 20 Aralık Salı günü başladı. Teklifin geneli üzerindeki görüşmelerin 5 gün sürdüğü Anayasa Komisyonu'nda birinci maddenin görüşülmesine 26 Aralık'ta başlandı. Komisyonda kabul edilen birinci maddeye göre; yargının 'bağımsız' ilkesine 'tarafsız' ibaresi eklenerek madde 'Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.' şeklinde düzenlendi.

Teklifin kabul edilen diğer maddelerine göre:

-Meclis'teki milletvekili sayısı 550'den 600' e çıkarılacak.

-Milletvekili yaşı 25'ten 18'e indirilecek.

-Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yılda bir aynı günde yapılacak.

-Komisyon'da devam eden toplantılarda önceki günlerde 'Yedek Milletvekilliği' teklifini içeren beşinci madde ise iptal edildi.

-Anayasa değişikliği teklifine göre, Meclis'in denetim yetkileri şu şekilde düzenleniyor:

'Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılama. Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.'

-Anayasa değişikliğine göre, Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Bu maddede yer alan 'Cumhurbaşkanı "doğuştan Türk vatandaşı" olanlar' ifadesi de 'Türk vatandaşı olanlar şeklinde değiştirildi.

-Değişikliğe göre, Cumhurbaşkanı ve TBMM'ye karşılıklı olarak fesih yetkisi veriliyor. Cumhurbaşkanı ve TBMM, yeni seçilen Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri göreve başlayana kadar görevine devam edecek.

-TBMM, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

-Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler birlikte yapılacak.

-Cumhurbaşkanı'na OHAL yetkisi veriliyor. Düzenlemeye göre, OHAL'de kararnamelerinde Meclis onayı süresi bir aydan üç aya çıkarıldı. OHAL gerekçelerine seferberlik hali de eklendi.

-Askeri yargıyı tamamen kaldırılacak.

-Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) üye sayısı 15'e indirilecek.

-HSYK üye sayısının 13'e çıkarılmasını öngörülüyor.

-Cumhurbaşkanlığı ile TBMM milletvekilliği seçimleri 3/11/2019 tarihinde yapılacak.

Öte yandan, Teklifin 14 ve 15'inci maddelerin de iptal edilmesiyle teklifteki madde sayısı 21'den 18'e düşürüldü.

Anayasa Komsiyonu BAşkanı Mustafa Şentop, komisyonun 100 saati aşkın çalıştığını, 500 civarında milletvekilinin ise komsiyonda söz aldığını bildirdi. 

18 maddelik anayasa değişikliği teklifinin Anayasa Komisyonunda kabul edilmesini AK Partili milletvekilleri alkışlayarak kutladı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ "Anayasa Komisyonu belki anayasalar içerisinde en büyük reformun ilk adımını attık. Bunun hayırlı olmasını diliyorum. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum. " dedi.

Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, anayasa değişikliği teklifinin görüşüldüğü komisyonun 100 saati aşkın çalıştığını, 500 civarında milletvekilinin söz aldığını, en uzun süren komisyon çalışması olduğunu bildirdi. 

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, AK Parti milletvekillerine "Allah sizi affetsin diye dua edeceğim" dedi. 

Toplantı sonrası milletvekilleri tokalaşarak ayrıldı. 

Teklifin önümüzdeki hafta Meclis Genel Kuruluna geleceği öğrenildi.

ANAYASA değişiklik teklifinin HSYK'yı ilgilendiren 17'nci maddesinin kabul edilmesine CHP'li milletvekilleri su atıp, masalara vurarak tepki gösterdi. "Grup başkanvekili olduğum için su atmasam iyiydi" diyen CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, su atmanın demokratik bir tepki olduğunu da dile getirdi.

TBMM Anayasa Komisyonunda görüşülen anayasa değişikliği teklifinde HSYK'nın yapısını düzenleyen 17'nci madde kabul edildi. Madde üzerinde önerge verilmesinin ardından hemen oylamaya geçilmesi ve maddenin kabul edilmesi komisyonda tansiyonu yükseltti. CHP'li milletvekilleri değişiklik önergesini okumaya fırsat verilmeden hemen oylamaya geçildiğini söyleyerek bu duruma tepki gösterdi. CHP'li Ali Şeker, plastik bardaktaki suyu Ak Parti sıralarında doğru atınca Komisyon'da gerilim arttı. Ak Partili milletvekilleri Ali Şeker'e bağırırken, bazı milletvekilleri birbirlerinin üzerine yürümeye çalıştı. CHP'liler ellerindeki kitapçıklarla masalara vurarak bu durumu protesto etti.

Öte yandan HDP'li komisyon üyesi Meral Danış Beştaş'ın konuşmasına tepki gösteren bir AK Parti Denizli Milletvekili Cahit Özkan güçlükle sakinleştirildi. Beştaş "Sen kime saldırıyorsun? Haydutluk yapıyorsun haydutluk" diye AK Partili milletvekillerine karşılık verdi.

Söz alamadığı için Komisyon Başkanvekili Abdurrahman Öz'e bağıran CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, su atmanın demokratik bir tepki olduğunu kaydederek "Demokrasi bir tepki ve protesto rejimidir. Su atmak demokrasilerde... Ben atmasam iyiydi grup başkanvekili olarak. Su atmamızın nedeni, beyninizde fikri bir kirlenme var, bu suyla da temizlenebilir diye atmış olabiliriz" diye konuştu.

CHP'li Aykut Erdoğdu da, "Su atmak da ne var" diyerek CHP sıralarına doğru bardak suyu boşalttı. Komisyon Başkanvekili Abdurrahman Öz ise daha sonra, "Biz su atılmasına karşı değiliz. Bugün yağmur şeklinde geldi ama müzakereler devam ediyor" diyerek Engin Altay'a konuşması için söz verdi.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, bazı kesimlerin 15 Temmuz Darbe Girişimi'ne 'tiyatro' dediğini anımsatarak "Bunu ben demedim. Biz darbe olduğu gün ne dedik. Darbecilerle kesin ve katı bir hesaplaşma yapın, desteğiz, demedik mi dedik. FETÖ konusunda en çok hoplayanlar kesin FETÖ'cüdür" dedi. Bu sözlere Ak Parti sıralarından tepkiler geldi.

CHP Milletvekili Veli Ağbaba, komisyonda konuşan Ak Parti Grup Başkanvekili İlknur İnceöz'e, "Fetullah'ın yanına gittiğinde başını bağladın mı bağlamadın mı? Ben Fetullah'ın yanında secde etmedim, başımı bağlamadım" dedi. Bu sözlere de Ak Parti sıralarından tepki geldi.

DHA