Erzurumajans-Azerbaycan ordusunun işgal altındaki Dağlık Karabağ'ı Ermenistan'dan geri almasıyla birlikte bölgede yeni bir dönem başlıyor. Azerbaycan'a bağlı Nahçivan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasındaki koridorun Bakü'nün kontrolüne geçmesi, siyasi ve askeri açıdan olduğu kadar ticari açıdan da oldukça önemli. Böylece Türkiye ile Orta Asya'yı birbirine bağlayan kesintisiz bir yol oluşuyor. Doğu Anadolu'daki iş ve siyaset dünyası ise bu koridorun açılmasıyla sağlanacak olan ticari katkıyı SABAH'a anlattı.
ERZURUM'UN ALTYAPISI HAZIR
Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, ; "Azerbaycan'da yaşanan gelişmelerin siyasi ve asker olduğu kadar ticari anlamda da çok önemlidir. Biz Doğu Anadolu Bölgesinin, ülkemizle dış ülkelere olacak ticari gelişmeleri öngörerek bu anlamda bir çok çalışma yaptık. Uzun yıllardır yaptığımız belediyecilik hizmetlerinde her zaman bu durumu da göz önünde bulundurduk. Bölgenin, Nahçivan ve İran sınırlarına açılan yolların bağlantı yollarında 37 milyon liralık yollar yaptık. Karayazı ilçemiz ile sınırlara açılan bağlantı yolları tamamen yenilendi. Bölgenin lojistik merkezini kurduk. Şimdi savaş sona erdi. Erzurum ve bölgeden Orta dünyaya önemli bir koridor oluştu. Hacmi artırma vaktidir. Doğu Anadolu Bölgesi, Türki Cumhuriyetlere kadar kesintisiz bu yol ile çok daha cazibeli hale gelecek" diye konuştu.
IĞDIR CAZİBE MERKEZİ OLACAK
Iğdır'ın Nahçivan ile Azerbaycan arasındaki koridorun açılmasıyla önemli bir yeni ticaret yolunun açılacağını söyleyen Iğdır Ticaret Odası Başkanı Kamil Aslan, "Iğdır'ın sınır kapısının direk Azerbaycan'a açılması demek ticari hacmimizi ilk etapta en az 3 kat artırmamız demek. Lojistik açıdan Türki Cumhuriyetlere direk ulaşım yoktu. Nahçivan'da yaşayan vatandaşlar bile karayolunu kullanamıyordu. Bundan dolayı ticaret yolu olarak bu yol çok fazla da tercih edilmiyordu. Şimdi kesintisiz bir yoldan bahsediyoruz. Bizim Nahçivan ile yıllık ortalama 160 milyon liralık ticaret hacmimiz var. Bu hacmin yanında çok büyük de bir potansiyel var. Bu potansiyel şimdi açığa çıkacak. Her iki ülkenin ferasetli duruşu ile lojistik anlamda yeni anlaşmalar bekliyoruz. Herşey yolunda giderse 5 milyar dolara kadar hacim artabilir. Koridorun açılması İran'a olan bağlığı da bitiriyor. Şu an kullanılan ticaret yolu çok meşaketli ve maliyetli. Iğdır cazibe merkezi olacak"
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği Başkanı Ethem Tanrıver: "Ekonomi ve turizm alanlarındaki ilişkiler bakımından yeni bir devrin kapısı olan Nahçıvan koridorunun açılması, Bakü-Tiflis-Kars güzergahına güçlü destek oluşturarak tarihi İpek Yolu'nun canlanmasına önemli katkı sağlayacak."
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği Başkanı Ethem Tanrıver: "Ekonomi ve turizm alanlardaki ilişkiler bakımından yeni bir devrin kapısı olan Nahçıvan koridorunun açılması, Bakü-Tiflis-Kars güzergahına güçlü destek oluşturarak tarihi İpek Yolu'nun canlanmasına çok önemli katkı sağlayacaktır. Zira, bu koridor Orta Asya'dan Hazar üzerinden direkt Türkiye'ye ulaşımı açarak Türk dünyasının haritada da bütünleşmesini sağlayacak ve bu durum gerek jeopolitik ve gerekse ekonomik anlamda ülkemiz ve bölgemiz açısından birçok avantajı içinde barındıran yeni bir dönemi başlatacaktır. Nahçıvan Koridoru ile Iğdır'ın Aralık ilçesindeki Dilucu Sınır Kapısı'ndan aracımızla Nahçıvan'a geçtiğimiz zaman Bakü'ye kadar kara yolu ile gidebileceğiz. Bu koridor üzerinde karayolu ulaşımının yanında yapılmasında fayda olan demiryolu bağlantısı sayesinde, lojistik anlamda şartlarımız daha iyileşecektir."
Erzurum Ticaret Odası Başkanı Lütfü Yücelik: Erzurum Ticaret Odası Başkanı Lütfü Yücelik ise verdiği demeçte, ülkede hazırlanan demir yolları ile Nahçivan koridronun açılmasının çok daha anlamlı olduğunu bildirdi. Yücelik; "Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu, sadece şehrimiz, bölgemiz ve ülkemiz için değil, Orta Asya, Avrupa ve Uzak Asya'ya kadar dünya üzerinde çok geniş bir coğrafyanın ulaşım ve lojistik hizmetleri açısından çok büyük ve bir o kadar önemli projedir. Özellikle, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Adil Karaismailoğlu'nun geçtiğimiz hafta Azerbaycan'daki yeni gelişmelerden sonra Nahçıvan tarafına da bir demiryolu planlandığını ve bununla ilgili etüt plan çalışmalarının devam ettiğini açıklaması, bu hattın önemini bir kat daha artırdı. Sayın Bakan'ın bu açıklaması; hattın daha verimli kullanılacağının ve BTK üzerinden yapacağımız ticaretin hacminin daha da artacağı anlamını taşıyor. Tarihi İpek Yolu'nun yeniden hayat bulmasını sağlayacak bu demiryolunun, şehrimizdeki ticaret erbabına, üreticilere, ihracat yapan firmalarımıza getireceği avantajları en iyi şekilde kullanıp, doğacak yeni fırsatları da çok iyi değerlendirmemiz gerektiğine inanıyoruz" dedi
KARS'IN LOJİSTİK ÜSSÜNDEN KATKI
Kars Valisi Türker Öksüz, koridorun açılmasının lojistik anlamda bölgeye ciddi katkı sağlayacağını ifade etti. Vali Öksüz; "Kars'ta yapımı devam eden lojistik merkezimiz bitmek üzere. Önümüzdeki günlerde hayata geçirilecek. Açılışını yapacağımız lojistik merkezimiz ile birlikte, Türk Cumhuriyetlerine bağlantının oluşacağı ve ticaretin artacağı bir durum var. Artık yetiştirdiğimiz ürünleri çok daha rahat gönderip, ihtiyacımız olan ürünleri de çok rahat alabileceğiz. Bu bölgede barışın olmasına bu ticarete büyük katkı sağlacayacaktır. Azerbaycan ve Nahcivan arasında ki koridorun açılması demek direk Iğdır ilimizi etkileyecek olsa da kurulan demir yolları ile muazzam bir ticaret yolu haline gelecek. Bu ticaret yolu tüm bölge ve ülke için olacak. Kars'ta ürettiğimizi hayvansal ürünlerimiz var. Bunların yurt dışına gönderilmesi bu koridorun açılmasıyla çok daha fazla olacak. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolunda Sovyet ve Avrupa tarzlarının entegresi yapıldı. Bu yolun standartlaşması çok önemli. Çok daha büyük bir ticaret hacmi için bölgenin tüm kurumları çalışmalarını gerçekleştirecektir" diye konuştu.
Ardahan Valisi Hüseyin Öner: "Bu politika ile Türk Cumhuriyetlerine kesintisiz bir yolun olması hem hammaddenin kolay gelmesi hem de üretilen ürünün kolay gönderilmesini sağlayacaktır. Ardahan'ımız için de hayırlı olacaktır."
Ardahan Valisi Hüseyin Öner, Azerbaycan-Nahçivan arasında ki koridorun açılmasının, hem bölge özelinde ve hem de tüm ülkeye fayda sağlayacağını söyledi. Vali Öner; "Bu yolun açılması, yeni bir ticaret yolunun açılması demektir. Bölgemizde açılacak her ticaret yolu bu bölgeye ve ülkeye büyük katkı sağlıyor. Burada ticari olarak olsun insan trafiği, gidiş- gelişleri olarak olsun her anlamda çok önemli bir potansiyel söz konusudur. Hükümetimizin çalışmalarıyla bölgede üretime dayalı bir politika oluştuluyor. Bu politika ile Türki Cumhuriyetlere kesintisiz bir yolun olması hem hammaddenin kolay gelmesi hem de üretilen ürünlerin kolay gönderilmesini sağlayacaktır. Aradahan'ımız içinde bölgemiz ve ülkemiz içinde hayırlı bir yol olacaktır" dedi.
DİLUCU KAPISI ORTA DÜNYAYA AÇILACAK
Koridorun açılması ile birlikte ilk etapta bölgeye büyük bir inşaat malzemesi sevkiyatının yapılması bekleniyor. Ermeni askerlerinden kurtarılan topraklarda, oluşan tahribatlar nedeniyle ilk yıl inşaat malzemelerinin ağırlıklı olarak gitmesi bekleniyor. Koridorun açılması ile birlikte, Dilucu Sınır Kapısı da ayrı bir statüye kavuşacak. Şimdiye kadar sadece 400 bin nüfuslu Nahçıvan'a açılan sınır kapısı artık orta dünyanın kapısı olacak.
10 KASIM 'ZAFER GÜNÜ' İLAN EDİLDİ
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan'ın yenilgisini kabul eden bildiriye imza attığı 10 Kasım tarihini "Zafer Günü" ilan etti. Aliyev, 10 Kasım'ın "Zafer Günü" ilan edilmesi ve bu günün her yıl kutlanılması yönünde karar aldı. Aliyev ayrıca Azerbaycan ordusunun topraklarını kurtarmak için yürüttüğü operasyonun başladığı gün olan 27 Eylül'ü de "Şehitleri Anma Günü" olarak belirledi.
KARABAĞ'DA BARIŞA AYYILDIZ KALKANI
Azerbaycan ve Ermenistan arasında varılan ateşkes kapsamında; Türk- Rus Ortak Merkezi'nin kuruluş ve görev esaslarına ilişkin teknik detaylara yönelik görüşmeler tamamlandı. Kardeş Azerbaycan ordusuna teknik ve taktiksel olarak destek sunan Türkiye, bölgede ateşkesin sağlanması noktasında da kilit misyona sahip olacak. Kurulacak ortak merkezde görev yapacak olan TSK; ateşkes ihlalleri, tespit, gözlem faaliyeti yürütecek. Mehmetçik, ateşkes ihlalini engellemeye yönelik tedbirler alacak, şikayet ve ihlaller olduğu zaman sahada incelemelerde bulunacak. Türk askeri bu faaliyetlerinde yerli üretim İHA'lardan da yararlanacak. Ortak merkezde, Dağlık Karabağ bölgesindeki ateşkesi denetlemekte görev alacak eşit sayıda Türk ve Rus personel görev yapacak. Öte yandan ateşkesin gözetlenmesi ve denetlenmesi için Gence ve Berde rayonlarında pilot koruma bölgeleri oluşturulacak. Türk ve Rus birliklerinin gözlem faaliyetlerinde koordinasyonu sağlaması için de çok sayıda ateşkesi izleme irtibat bürosu oluşturulacak.
Furkan NEHRİ/ Sabah
03.12.2020 16:34:00