Dut pekmezinin sırrı güneşte

Erzurumajans-Birçok besin maddesini barındıran dut pekmezi, Anadolu insanı tarafından hastalıklara karşı kalkan olarak görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da ‘her sabah bir kaşık içiyorum” dediği dut pekmezi, diğer bölgelerin aksine Adıyaman’ın Tut ilçesinde kaynatılmadan, güneşte olgunlaşıyor. Kaynatılarak besin değerinin azalmasını önlemek için 3 gün 3 gece güneş ve ayazda bekletilen pekmez, sofralara geliyor.

‘Yeşillikler Beldesi’ olarak bilinen ve ismini dut meyvesinden alan Tut ilçesinde ‘beyaz altının’ ilk hasat başladı. Tut ilçesinde yaklaşık 2 bin 500 dekarlık alanda dut yetiştiriliyor. Tut ilçesi, Türkiye’de dut yetiştirilen alan bakımından 2., ürün bakımından ise 4. sırada bulunuyor.

Yere temas etmeden, hijyenik koşullarda melefelere (bez parçası) silkelenen dutlar, sıkıldıktan sonra sadece 15-20 dakika kaynatılıyor. Başka yörelerde beyaz toprak ile saatlerce kaynatılan dut pekmezi, Tut ilçesinde dut yaprağı ile kısa süre kaynatılıyor. Dut şerbeti süzüldükten sonra alüminyum tepsilerde güneşe bırakılıyor. Üzerleri kapatılan pekmez, 3 günün sonunda paketlenerek yurt içi ve yurt dışında satışa sunuluyor.

Dut bahçelerinin işletmecisi Hasan Bilen, Tut ilçesinde yapılan pekmezlerin diğer illerde yapılanlardan farklı olduğuna dikkat çekerek, “Kısa süreli kaynatılan pekmezler, krom tepsilere dökülerek 3 gün, 3 gece güneşle yoğunlaşıyor. Bekledikten sonra kaplarımıza alarak sofralara geliyor. Bizim yaptığımız pekmezin püf noktası, pekmezin güneşte olgunlaşmasıdır. Biz buna ‘gün pekmezi’ diyorlar. Biz pekmezi kaynatarak yapmayız. Başka bölgelerde tamamen kaynatılıyor. Sabahleyin koyup akşama kadar kaynatarak, yoğunlaştırıp o şekilde pekmezi yapıyorlar. Onların pekmezi biraz siyah oluyor. İçindeki bazı maddelerin değerlerinin yükseldiği biliniyor. Biz öyle bir pekmez yapmıyoruz” dedi.

Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Meclis Başkanı Gani Bereket ise Tut ilçesinin Anadolu’nun dut gen potansiyelinin olduğu bir bölge olduğunu belirterek, “Son zamanlarda modern kapama dut bahçelerinin de yapılmasıyla ilçenin ekonomisine çok büyük avantajları var. Dünyanın en güzel dutlarının yetiştiği Tut ilçesinde olmaktan çok mutluyuz. Tut ekonomisi gerçekten çok güzel yerlere geleceğine inanıyorum” ifadelerini kullandı.