Acil kanlar yerli drone ‘Hızır’ ile taşınacak

Erzurumajans-Erzurum’da iki doktor ve bir mühendis bir araya gelerek sağlık hizmetinde kullanılmak üzere ‘Hızır’ adını verdikleri yerli drone üretti. Acil kanlar yerli drone ‘Hızır’ ile taşınacak.

Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görevli İç Hastalıkları ve Hematoloji Uzmanı-Kan Merkezi Sorumlu Hekimi Uzm. Dr. Can Özlü, Makine Mühendisi İHA Operatörü Hilmi Sefa Yangal ve Kulak Burun Boğaz Uzmanı AO CMF Üyesi Uzm. Dr. Sami Engin Muz, sağlık hizmetinde kullanılmak üzere Türkiye’nin ilk yerli yük taşıyabilen drone'unu üretti. Üretilen drone bugün helikopter pistinde basına tanıtıldı.

"‘Hızır’ ile geleceğe hazır bir Türkiye" için yola çıktıklarını ifade eden Uzm. Dr. Can Özlü, "Fikir süreci yıllar öncesine dayanmasına karşın kısıtlı imkanlarla bugün projemiz Hızır’ı hayata geçirmiş bulunmaktayız. 'Hızır her daim hazır' sloganı ile yola çıkıp acil ihtiyaç durumunda her türlü hava muhalefeti ve olumsuz koşulun üstesinden gelebilecek donanımda olması yani Hızır (A.S.) gibi yetişmesi Hızır’dan en büyük beklentimizdi. Amacımız acil kan ihtiyacı varlığında ihtiyaç sahiplerine kanın ulaştırılmasındaki aksaklıkların önüne geçmek ve halkımıza sağlık alanında dünyada öncü olabilecek bir teknolojiyi bayrağımızla dalgalandırarak bu gururu yaşatmaktı. Dış güçlerin ülkemizde oluşturmaya çalıştığı ekonomik dalgalanma ve krizi her şerde bir hayır vardır diyerek millileşme sürecinin ateşleyicisi olarak görüyoruz. Bu bağlamda başta odak noktamız sağlık olmak üzere birçok alanda dışarıya bağımlılıktan kurtulup gerek maddi, gerekse manevi milli kaynaklarımızla beslenip bu projeyi hayata geçirmek bizim için en önemli motivasyon kaynağı oldu" dedi.

"Hızır ile sadece kan ve kan ürünleri değil başta ilaç, serum, panzehir olmak üzere çeşitli tıbbi cihazların taşınımı mümkündür" diyen Özlü, "Bu taşınım hava yolu ile gerçekleştiğinden büyük şehirlerde trafik sorunu, kırsal kesimde coğrafi şartlar ve cephede de güvenli taşıma zorluğu ortadan kalkmaktadır. İnsansız hava taşıtları ve quadrokopterler (dronelar) ile lojistik destek son yıllardaki bilgi aktarım ve elektro mekanik teknolojilerdeki ilerlemelerle birlikte hız kazanan ve gelecekte de askeri, sağlık, güvenlik, tarım, arama kurtarma, sanat ve spor başlıkları altında birçok konuda iş kolu açacak potansiyel taşımaktadır" diye konuştu. 

Makine Mühendisi-İHA Operatörü Hilmi Sefa ise, "Bir prototip olarak Hızır’ın farkı rahatlıkla bulunabilecek parçaların optimum buluşma noktası olarak üstün performans sağlamasıdır. Hızır’ın farkı koaksial rotor sistemi, karbon fiber gövdesi, güçlü bataryaları ile kendi ağırlığına eşdeğer ağırlığı 60 dakika havada tutabilmesidir. Bin metre yüksekliğe çıkmakla kalmayıp saatte 50 kilometrelik maksimum hıza ve 25 kilometrelik uçuş mesafesine sahiptir. İmkanlardaki kısıtlılık nedeniyle prototip karma parçalardan üretilmiş olmasına rağmen yüzde 80’lik yerli ürün kullandığımız Hızır’ın tasarım ve optimizasyonundaki süreç bizi Hızır’ın tamamen milli kaynaklarla Türkiye’de yapılabileceğine inandırdı. Yıllar öncesinden gelen bir rüya ancak tecrübeli bir ekibin bir buçuk yıllık yoğun uğraşısı sonucu doğdu. Bu uğraşı ve çabanın değer göreceği inancı bizi kazanmış olduğumuz tecrübe ile Hızır’a kardeş olacak çok daha uzun menzilli ve hassas kontrole sahip bir projenin yapılması konusunda cesaretlendirmektedir"“ şeklinde konuştu.

"Hızır sayesinde yeni kurulacak olan şehir hastaneleri, Kızılay arasındaki kan ve kan ürünleri transportunda acil kan istemlerinde hastalar acil kan ürünü beklemekten kurtulacak, hekimler kan ürünü bekleyerek yapacağı ameliyatları artık beklemeden yapabilecektir. Hızır sayesinde kan ürünü temininde güçlük yaşanan bölgelerde, iklim ve coğrafi koşullardan bağımsız olarak hızlı ve etkin kan nakli sağlanarak hasta hayatları kurtarılacaktır. Kana ihtiyaç duyan hastaya en kısa sürede en etkin en hızlı tedavi başlanabilecektir. Hızır ile acil kan ihtiyacı olan yer GPRS ile saptandıktan sonra gerekli kan ürünü ihtiyaç bölgesine gönderilebilecektir. Böylece kanamalı hastadaki acil kan transfüzyonu gerçekleştirilebilecektir. Bu uygulama ile hastaların hastanede kalma süreleri kısalacak, ölüm oranı düşecektir. Hızır sistemi ile soğuk zincir korunarak transport işlemi yapılacaktır. Hızır sistemin kullanılması ile ülkemiz adına bir ilk gerçekleşmiş olacaktır. Hızır ile etkin ve ileri teknoloji sistemi ülkemize kazandırılacaktır. Hızır multi fonskiyonel kullanım amacıyla sağlık alanındaki kan ürünleri taşınması, diğer transport ve medikal nakliye işlemleri, acil kalp elektroşoku nakli sağlanacaktır. Her şeyden önemlisi Hızır sayesinde birçok hayat kurtarılabilecektir."